بررسي هيدروژئوشيمي دشت ملكان از نظر آلودگي منابع آب به عناصر فرعي و كمياب

حفاظت كمي و كيفي و جلوگيرى از آلوده شدن منابع آب، بسيار اهميت دارد. يكى از عوامل آلوده كننده آب، عناصري است كه بدليل داشتن ثبات شيميايي و قدرت تجمع پذيري در بدن موجـودات زنـده، مقادير بيش از حد مجاز آن ها باعث ايجاد بيمارىهاى مختلف مي‌شود. اين تحقيق با هدف بررسي هيدروشيمي آبخوان دشت ملكان، اندازه‌گيري غلظت عناصر كمياب، آلودگي‌هاي موجود و عوامل مؤثر بر آن‌ها در منابع آب آشاميدنى بر اساس استانداردهاي سازمان جهاني بهداشت و استاندارد آب آشاميدني ايران انجام شده است. در اين راستا، 41 نمونه، از منابع آب زيرزميني تهيه و مورد آناليز شيميايي قرار گرفته است. حضور عناصر اصلي در غلظت‌هاي بالا، موجب افزايش هدايت الكتريكي در مسير جريان آب زيرزميني به ويژه در بخش هاي غرب و شمال غرب محدوده مورد مطالعه است و كيفيت آب از مناطق تغذيه به سمت مناطق انتهايي دشت كاهش داشته است. نتايج نشان داد، غلظت فلزات سنگين از جمله روي، كروم، منگنز، آهن و آلومينيوم در همه نمونه‌ها كمتر از حد استاندارد است. آلودگي آرسنيك در بخش شمال غربي آبخوان، حاصل فرايند تغليظ به صورت تبخيري است. در كليه نمونه ها ميزان يون فلوئوركمتر از حداكثر غلظت مجاز توصيه شده سازمان جهاني بهداشت و استاندارد آب آشاميدني ايران است. همچنين، نتايج حاكي از تأثير فعاليت هاي انساني از طريق افزايش يون نيترات و بور بر كيفيت آب زيرزميني دشت ملكان است. بر اساس نتايج حاصل عواملي از جمله تبادل يوني، شسته شدن املاح از لايه هاي رسي_نمكي، فعاليت هاي انساني و تبخير از منابع آب زيرزميني انتهاي دشت مي تواند از عوامل كاهش كيفيت آب در بخش شمال غربي باشند.