مديريت آب مجازي محصولات كشاورزي حوضه درياچه اروميه

با توجه به مشكلات ايجاد شده براي حوضه درياچه اروميه كه عمدتاً از عدم اجراي مديريت بهم پيوسته منابع آب در اين حوضه نشأت گرفته است، انجام مطالعاتي با رويكرد مديريت مصرف آب در بحث كشاورزي ضروري به نظر مي رسد. در اين تحقيق با استفاده از آمارهاي موجود در زمينه ميزان توليد و مصرف محصولات زراعي و باغي و همچنين صادرات و واردات اين كالاها در حوزه آبخيز درياچه اروميه، ميزان تبادلات با توجه به آب مجازي هر محصول، مشخص گرديد. با توجه به نياز آبي هرگياه و عملكرد آن، ميزان آبي كه براي توليد محصول نهايي مصرف مي‌گردد مشخص شد و سپس با در نظر گرفتن ميزان صادرات و واردات هر يك از محصولات، ارقامي كه باعث خروج و ورود آب به حوضه گرديده‌اند، مشخص شدند. به طور ميانگين چغندرقند با اختصاص 394 ميليون مترمكعب آب مجازي و توت با داشتن 0/001 ميليون مترمكعب، به ترتيب بيش‌ترين و كم ترين صادرات آب مجازي طي سال‌هاي 1387 الي 1393 داشته‌اند. در مقابل طي اين سال‌ها به طور ميانگين برنج با 963/1 ميليون مترمكعب و سماق با 0/003 ميليون مترمكعب آب مجازي، بيش‌ترين و كمترين ميزان واردات آب مجازي به حوضه را داشته‌اند. مجموعاً در طي سال‌هاي مطالعه شده، 9/7 ميليارد مترمكعب آب به صورت مجازي وارد حوضه گرديده است. براساس نتايج نيز پيشنهاد مي‌گردد تا با كاهش صادرات محصولاتي مانند چغندرقند و پياز و به طبع آن واردات اين محصولات، بتوان از مصرف و خروج بي‌رويه آب از حوضه جلوگيري نمود. بنابراين با روش ارائه شده در اين مقاله، مي‌توان امكان احياي منابع آب يك حوضه را از طريق مديريت آب مجازي بررسي نمود.