بررسي پايداري سازه‌هاي كنترل سيل و رسوب در زيرحوزه گوش در بالادست سد كارده

بندهاي اصلاحي سازه‌هاي كوچكي هستند كه به منظور كاهش شيب آبراهه، كاهش سرعت جريان و مهار فرسايش در آبراهه‌ها و با استفاده از مصالحي مانند چوب، سنگ، سيمان و توري فلزي ساخته مي‌شوند. پايداري اين سازه‌ها يكي از عوامل مهم در اثر بخشي آنها جهت تثبيت بستر آبراهه، تعديل شيب و نگهداشت رسوب. در اين مقاله نتايج بررسي‌هاي ميداني، براي زيرحوزه گوش در بالادست سد كارده در استان خراسان رضوي كه قبلاً عمليات اجرايي بندهاي اصلاحي در تنوع‌هاي مختلف در آن ساخته شده و حدود 14 سال از زمان احداث آن‌ها گذشته است. بررسي‌هاي صحرايي نشان داد كه 44/7درصد بندهاي اصلاحي توري‌سنگي مورد مطالعه، آسيب ديده‌اند كه 10/6 درصد آنها در حد 100 درصد كارايي خود را از دست داده و 1/3434/1درصد آنها آسيب جزيي ديده‌اند. آب‌شستگي ناشي از عدم كفايت طول كف‌بند يا حوضچه آرامش در پايين‌دست و عدم كفايت طول دستك‌ها و اتصال نامناسب سازه به ديواره كناري آبراهه از مهمترين عوامل آسيب‌ديدگي اين نوع بندها بوده است. در بندهاي خشكه‌چين 62/1 درصد بندهاي مورد مطالعه آسيب ديده‌اند كه 36/1 درصد آنها در حد 100 درصد تخريب شده و 26 درصد آنها آسيب جزيي ديده‌اند. انتخاب نامناسب محل و نوع بند، استفاده از مصالح نامناسب و غير مقاوم و جابجايي سنگ‌ها در اثر تردد دام و تراكتور مهمترين عامل آسيب ديدگي بوده است.