ارزيابي كارآيي فرمولهاي تجربي ديكن و كريگر در برآورد سيل‏خيزي حوزه كرخه

با توجه به كمبود ايستگاه‌هاي آب‌سنجي در سطح زيرحوزه‌ها و عدم وجود آمار و اطلاعات ثبت‌شده از سيل در حوزه‌هاي آبخيز كشور، به‌طور عملي نمي‌توان شدت سيل‌خيزي زيرحوزه‌ها را به‌تنهايي از تجزيه‌وتحليل داده‌هاي موجود استنتاج نمود. در اين راستا حوزه كرخه با مساحتي در حدود 43 هزار كيلومترمربع در جنوب غربي كشور در محدوده استان لرستان به‌عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب و در آن آمار و اطلاعات 11 ايستگاه آب‌سنجي به‌عنوان نشان‌دهنده واكنش زير حوزه‌هاي فاقد ايستگاه موردبررسي قرار گرفت. با انجام آزمون همگني، رفع نقص و تعيين پايه زماني مشترك 57 ساله از طريق نرم‌افزار SMADA بهترين توزيع آماري، توزيع لوگ پيرسون نوع سوم براي تعيين ضريب سيل‌خيزي در اين منطقه مناسب تشخيص داده شد و مقادير دبي طراحي در دوره بازگشت‌هاي مختلف محاسبه شد كه اين مقادير با مقادير حاصل از ضريب سيل‌خيزي(KT) برابر مي‌باشند. هم‌چنين با استفاده از فرمول‌هاي تجربي متداول ديكن و كريگر، ضريب سيل‌خيزي، در منطقه موردمطالعه دبي طراحي برآورد شد و سپس نتايج آن‌ها با دبي طراحي محاسبه‌شده از طريق آمار و اطلاعات ايستگاه‌هاي آب‌سنجي منتخب مورد ارزيابي قرار گرفت و مشخص شد كه مقادير حاصل از فرمول‌هاي ديكن بسيار كاربردي است و فقط به مقادير به‌دست‌آمده در دوره بازگشت‌هاي 2، 5 ، 10، 20، 25 و 50 سال بسيار نزديك و تقريباً اختلاف بين آن‌ها غير معني‌دار مي‌باشد. هم‌چنين با استفاده از آمار و اطلاعات دبي حداكثر لحظه‌اي ايستگاه‌هاي آب‌سنجي، ضرايب فرمول‌هاي تجربي منتخب براي منطقه موردمطالعه واسنجي شده و از اين طريق مي‌توان در زير حوزه‌هاي هر يك از ايستگاه‌هاي آب‌سنجي دبي حداكثر لحظه‌اي را برآورد نمود و بر اساس آن‌ها طراحي‌هاي لازم را به عمل آورد.