نقش اعتمادسازي در امنيت اجتماعي شهر تهران

امنيت اجتماعي به‌عنوان يكي از ابعاد امنيت ملي دلالت بر همبستگي اجتماعي دارد. به‌بيان‌ديگر امنيت اجتماعي زماني تحقق مي‌يابد كه افراد خود را عضو يك گروه (جامعه) بدانند و به آن پايبند باشند. از سوي ديگر سرمايه اجتماعي به‌عنوان يكي از اقسام سرمايه‌هاي يك جامعه (در كنار سرمايه اقتصادي و سرمايه انساني)، تسهيل‌كننده مديريت بحران در هنگام حمله دشمن محسوب مي‌گردد كه تأمين‌كننده يكي از اهداف پدافند غيرعامل است. اين تحقيق در پي بررسي چگونگي تأثيرگذاري اعتمادسازي (به‌عنوان مهم‌ترين مؤلفه سرمايه اجتماعي) در امنيت اجتماعي است. در اين تحقيق مباني نظري امنيت اجتماعي (آموزه‌هاي ديني، الگوهاي مشترك زباني، آداب‌ورسوم اجتماعي، ارزش‌هاي مشترك اجتماعي و هنجارهاي مشترك اجتماعي) از قرآن مجيد، نظريات حضرت امام خامنه‌اي و نظرات صاحب‌نظران اين حوزه استخراج‌شده است. هم‌چنين مباني نظري اعتمادسازي (بنيادي، بين شخصي، تعميم‌يافته و نهادي) بر اساس نظريات گيدنز، زتومكا و اريكسون استخراج گرديده است. در اين تحقيق از ميان كارشناسان حوزه‌هاي منتخب اجتماعي يعني رسانه ملي، معاونت اجتماعي ناجا، اداره كل امور اجتماعي استانداري تهران و صاحب‌نظران دانشگاهي تعداد 79 نفر با استفاده از فرمول كوكران و به روش نمونه‌گيري هدفمند غير نسبتي انتخاب و پرسش‌نامه محقق ساخته (75 نفر) و نيز مصاحبه (4 نفر) بر روي آنان اجرا گرديد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد انجام اقدامات اعتمادساز در حوزة اجتماعي به تغيير در هويت گروهي (نحوه نگرش به ارزش‌هاي مشترك اجتماعي و هنجارهاي مشترك اجتماعي) و هويت فردي (آداب‌ورسوم يا سبك زندگي و آموزه‌هاي ديني) مي‌انجامد. هم‌چنين هر دو بعد هويت (هويت فردي و هويت اجتماعي) بيشتر از همه انواع اعتماد، تحت تأثير اعتمادسازي تعميم‌يافته قرار دارند. هويت فردي پس از اعتماد تعميم‌يافته، تحت تأثير اعتمادسازي بين شخصي قرار دارد. ليكن درمجموع اعتمادسازي تأثير چنداني بر الگوهاي مشترك زباني ندارد.