عنوان مقاله :
چرايي و ويژگيهاي فرهنگ سياسي دولتگرا
پديد آورندگان :
صياد ، محمدرضا دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي , خسروي ، محمد علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركز - دانشكده علوم سياسي , شيرخاني ، علي دانشگاه آزاد اسلامي واحد قم - دانشكده علوم سياسي , خسروي باب اناري ، ملك تاج دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركز - دانشكده علوم سياسي
كليدواژه :
استبداد پادشاهي , فرهنگ سياسي , دولتگرايي , پاتريمونياليسم , دولت رانتير , بياعتمادي
چكيده فارسي :
فرهنگ سياسي دولتگرا نوعي از فرهنگ سياسي است كه بر اساس آن مردم با دوري از عرصهي فعاليتهاي سياسي و اجتماعي وظايف و اختيارات خود را در عرصهي عمومي به دولت واگذار ميكنند و نخبگان سياسي نيز با پذيرش اين وظايف و اختيارات انتظارت و توقعات فزايندهاي را از دولتها به وجود ميآورند.. با توجه به اين كه فرهنگ سياسي نحوه نگرش و بينش هر فرد نسبت به نظام و شخصيتهاي سياسي و كاركردها و وظايف آنها و همچنيني نگرش شخصيتهاي سياسي نسبت به نقش و جايگاه مردم در نظام سياسي تعريف ميشود ميتوان بيان داشت اين نوع از فرهنگ سياسي فرهنگ غالب بسياري از كشورهاي منطقه خاورميانه از جمله كشور ايران ميباشد. به همين منظور هدف از انجام اين پژوهش آن است كه با استفاده از روشي توصيفي و تحليلي به دنبال يافتن پاسخي براي اين سوال باشد: چه عواملي موجب شكلگيري فرهنگ دولتگرا مي شود و اين نوع از فرهنگ سياسي، چه تاثيري بر الگوهاي رفتار سياسي و اجتماعي جوامع مي گذارد؟ در پاسخ به اين سوال فرضيه زير مورد آزمون قرار ميگيرد: ماهيت رانتير دولت تاريخ طولاني استبداد پادشاهي و استمرار فرهنگ پاتريمونيال، مهمترين عوامل شكلگيري فرهنگ سياسي دولتگرا ميباشد و اين نوع از فرهنگسياسي موجب وابستگي مردم به دولت ميگردد. نتايج پژوهش ضمن تائيد فرضيه فوق گوياي آن است كه فرهنگ سياسي دولتگرا به دليل وابسته نمودن مردم به دولت ويژگيهاي عزلتگزيني و فرهنگ تابعيت بياعتمادي به دولتمسئوليتگريزي و اسطوره سازي و اسطورهكشي را در الگوي رفتار سياسي و اجتماعي اين جوامع موجب گرديده است.