تحليلي بر جايگاه مولفه هاي سه گانه ملت ، مليت و هويت در ساختار حاكميتي اسلام مبتني بر نگرش هاي بنيادي جغرافياي سياسي

An Analysis of the Status of the Three Components of Nation, Nationality, and Identity in the Islamic Governance Structure Based on Fundamental Geographic Attitudes

جغرافياي سياسي علمي است كه با تلفيق بينش هاي سياسي و جبر حاكم بر محيط جغرافيايي ، نگرشي متفاوت و واقع بينانه بر ساختارهاي سياسي حكومت ها ارائه مي دهد.اين علم با ركن قراردادن مولفه هاي سرزمين، ملت، هويت و حكومت ، به اهميت موضوع بر اساس ساختار جغرافياي كشورها مي پردازد.گرچه از قرن هفدهم ميلادي و با انعقاد قرارداد صلح وستفاليا، تأسيس حكومت­هاي سرزميني و شكل­گيري دولت­هاي قوي ، به يك پارادايم غالب جهاني تبديل شد اما با توجه به كاركرد حكومت هاي اقتدار گرا ،طولي نكشيد كه حاكميت از پادشاهان مطلق نگر به ملت­ها بر مبناي قاعده انتخاب ، تفويض شد و ملت­ها مسئول تشكيل دولت هاي ملي شدند و حاكميت ملي را در اختيار گرفتند. اين پديده با كيفيت مختلف در سرتاسر جهان به انجام رسيد و هر حكومتي مدعي است كه از طرف ملت خود به حاكميت رسيده و در تلاش است تا با تقويت بنيه فكري ملت خويش، پايه­هاي حكومت خود را بيش از پيش مستحكم كند؛ بررسي ساختار حكومت ها در منطقه غرب آسيا كه بخشي از گستره تمدني جهان اسلام به شمار مي آيد، با چالش­هاي اساسي در باب حكمراني مواجه است. در اين مقاله با بهره گيري از توصيف- تحليل در سه باب موضوعي جغرافياي سياسي – مباني حكومت اسلامي و مولفه هاي هويت زا چالش­هاي موجود در باب حكمراني مطلوب مورد بررسي قرار گيرد. به نظر مي­رسد كه انديشه سياسي اسلام، با ايجاد ترديد در شاخص­ هايي كه به حكومت ملت­ پايه مي­انجامد، آنها را به رسميت نشناخته و مباني و شاخصه ­هايي متفاوت از آنچه كه مطرح است ارائه مي­نمايد. شاخص ­هايي كه از نص صريح قرآن، شيوه حكومتي پيامبر اكرم(ص) و تعاليم ائمه اطهار(ع) گرفته شده و همگي بر نقش مستقيم خداوند در حاكميت مطلق بر جهان و تأسيس حكومت بر اساس محورهاي ديني و عقيدتي دلالت دارد. بنابراين، به دليل تفاوت و اختلاف ماهوي ميان انديشه سياسي اسلام و انديشه سياسي اومانيستي غرب، اصلي­ترين مجموعه چالش­هاي اسلام در بحث حكومت، مؤلفه ­هايي است كه مباني حكومت ملت­پايه به طور سنتي را تشكيل مي­دهد. از اين منظر نگاهي چالشي بر اساس استدلال هاي مباني محور و تطبيق آن با نگرش هاي نوين جغرافياي سياسي در باب حكومت – ملت به موضوع بر اين نوشتار حاكم است.

Political geography is a science that offers a different and realistic view of the political structures of governments, combining political insights and determinants of geographic environment. It deals with the geographical structure of countries. Although the establishment of territorial governments and the formation of strong governments became the dominant global paradigm with the conclusion of the Treaty of Westphalia since the seventeenth century, it didn't take long that the sovereignty of the monarchs was vested in the nations. Nations became responsible for forming the government and they gained national sovereignty. This phenomenon has taken place all around the world in different quality and any government claim to have been ruled by its nation and they are trying to consolidate the foundations of its government even more by strengthening the intellectual foundation of nation. But this approach faces with many challenges in the West Asian region which is the cradle of Islamic civilization. Therefore, this paper aims to analysis those challenges by using descriptive-analytical approach. It seems that the political thought of Islam rejects them by taking indicators which can lead the foundation of the nation-state and offers different basics and characteristics. Indicators taken from the explicit text of the Quran, the prophetic manner of the Prophet (peace is upon him) and the teachings of the Imams (AS) signify God's direct role in absolute sovereignty over the world and in the establishment of a state based on religious and religious beliefs. Therefore, due of the inherent difference between the political thought of Islam and the humanist political thought of the West, the most important set of challenges of Islam in the government debate are the components which form the base of Nation-based government. This paper analysis the issues by challenging views based on foundational Arguments and the adaptation of it with New Attitudes of Political Geography on Government – Nation.