رده بندي داده هاي ژئوشيميايي زيست محيطي با روش آناليز تمايز و شبكه عصبي در باطله هاي سرب و روي تيپ سولفيدي -كربناتي

آلودگي فلزات سنگين يكي از اصلي‌ترين مشكلات زيست‌محيطي در ارتباط با فعاليت‌هاي معدني، صنعتي و كشاورزي در جهان به‌شمار مي‌آيد كه به‌دليل ماندگاري بالاي اين فلزات سمي و درجه انحلال پذيري مختلف در شرايط اسيدي و حتي غير اسيدي، مي‌تواند اثرات مخرب بر روي آب، خاك و انسان را در بلند مدت داشته باشد. معدن سرب روي انگوران يكي از بزرگترين ذخاير سولفيدي كربناتي در حد كلاس جهاني مي‌باشد كه در اثر معدن‌كاري، حجم قابل توجهي از باطله معدني را به وجود آورده كه مي‌تواند منبع انتقال فلزات سنگين به آب و خاك مناطق پايين دست گردد. از اينرو استفاده از روش‌هاي سريع و مقرون به صرفه جهت كلاسه‌بندي ريسك آلودگي اين نوع باطله‌ها مي‌تواند ابزار مفيدي براي پايش و برنامه‌هاي احياء و بازسازي در آينده باشد. هدف از اين تحقيق به‌كارگيري تكنيك‌هاي آماري چند متغيره از جمله روش آناليز تمايز و بهره‌گيري از تكنيك هوش مصنوعي به‌منظور كلاسه‌بندي و پيش‌بيني پتانسيل آلودگي در باطله‌هاي معدني مي‌باشد. به همين منظور پس از نمونه‌برداري از بخش‌هاي مختلف سطح دمپ باطله، غلظت فلزات سنگين همچون Al، As، Cd، Co، Cr، Cu، Fe، Mn، Mo، Ni، Pb، Sb و Zn با استفاده از روش (ICP-MS) مورد آناليز قرار گرفت. سپس محدوده آلودگي توسط شاخص‌هاي ارزيابي ريسك زيست‌محيطي و بار آلودگي شناسايي و مدلسازي گرديد. سرانجام با بكارگيري از دو تكنيك آناليز تمايز و شبكه عصبي، ريسك و پتانسيل آلودگي بر روي محدوده دمپ باطله به سه سطح آلودگي پايين، متوسط و بالا با صحت قابل قبول 91.49 و 93.6 كلاسه‌بندي شد. نتايج همچنين نشان داد كه اين تكنيك‌ها مي‌تواند ابزار كارآمدي جهت كلاسه‌بندي باطله‌هاي جديد و طراحي و احداث دمپ‌ها بر اساس سطح آلودگي آنها باشد.