بررسي تطبيقي مفهوم «روابط استراتژيك» بر روابط جمهوري اسلامي ايران و فدارسيون روسيه

Comparatives Examination of the “Strategic Relations” Concept on Relations between the Islamic Republic of Iran and the Russian Federation

الگوهاي رفتاري، شيوه‌ها و رويكردهايي هستند كه دولت‌ها براي دستيابي به منافع و امنيت ملي خود نسبت به يكديگر اتخاذ مي‌كنند. روابط استراتژيك، الگويي از مديريت روابط است كه به اشكال مختلفي مانند ائتلاف، اتحاد، رقابت و شراكت نمود مي يابد. اينكه كشورها، الگوي رفتاري روابط استراتژيك را بر مناسبات و تعاملات خود تطبيق دهند مستلزم وجود يا رعايت برخي الزامات و مولفه هاست. مناسبات ج.ا.ايران و فدراسيون روسيه، موضوعي است كه طي ساليان اخير، در موضع گيري هاي ديپلماتيك يا از سوي تحليلگران و صاحب نظران به «روابط استراتژيك» توصيف شده است. اهدف پژوهش حاضر اين است كه به اين سوال پاسخ دهد كه آيا براساس الزامات و مولفه هاي مفهوم روابط استراتژيك، مي توان روابط دو كشور مذكور را در اين زمره درنظر گرفت؟ روش پژوهش توصيفي- تحليلي مبتني بر گردآوري اطلاعات از طريق بررسي اسنادي و آثار پيشيني و كتابخانه­ اي است. فرضيه پژوهش اين است كه روابط ايران و روسيه، همكاري اجباري يا محتاطانه بوده كه صرفا عناصري از روابط استراتژيك را در خود دارد اما تطبيق الگوي روابط استراتژيك مستلزم رعايت الزامات و تحقق مولفه ­هايي است كه به بحث گذاشته شده ­اند.

The “cooperation” element in Tehran-Moscow relations in a number of cases such as the fight against terrorism, arms deal, and participation in implementing nuclear facilities has risen to a high level of “importance”; meanwhile, analysts have used notions such as “strategic unity” and “strategic partnership” to describe and analyze the relations between the two nations. Nevertheless, given the occurrence of the “tension” element in these relations due to factors such as Russia’s agreement with the approval of the Security Council’s Resolutions against Iran and refraining from the delivery of S-300 missile system to the Islamic Republic, a number of analysts have opposed the “hypothesized strategic” relations between Iran and Russia. By conducting a comparison between the concept of “strategic relations” and the relation between the two countries, the present study seeks to provide answers to the aforementioned ambiguities. Subsequently, the purpose of this study is to examine the requirements and components for the formation of strategic relations and offer a notion to analyze Iran-Russia relations.