اثربخشي برنامه مداخله‌اي بازي‌هاي شناختي – رفتاري بر مهارت‌هاي اجتماعي و هيجاني كودكان مبتلابه اختلال اتيسم با عملكرد بالا

The Interventional Program Effectiveness of Cognitive-Behavioral Plays on Social and Emotional Skills in Autism Disorder Children with High Performance

پژوهش حاضر باهدف تعيين ميزان اثربخشي برنامه مداخله‌اي بازي‌هاي شناختي رفتاري بر مهارت‌هاي اجتماعي و هيجاني كودكان مبتلابه اختلال اتيسم با عملكرد بالا در شهر تهران برگزار شد. روش پژوهش به لحاظ گردآوري داده‌ها از نوع از نيمه آزمايشي با پيش‌آزمون، پس‌آزمون همراه با گروه كنترل بود. جامعه آماري شامل كليه كودكان مبتلابه اختلال اتيسم با عملكرد بالا در سال 97-96 در شهر تهران بود. تعداد 10 پسر 5 تا 15 سال با اختلال اتيسم عملكرد بالابودند كه به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل جاگذاري شدند. از نيمرخ مهارت‌هاي اجتماعي اتيسم (بليني، نقل از رضايي، 1391) و چك‌ليست هيجاني (خودساخته) براي گردآوري داده‌ها استفاده شد. برنامه مداخله‌اي بازي‌هاي شناختي رفتاري در 10 جلسه 60 دقيقه‌اي براي گروه آزمايش اجرا شد. نتايج پژوهش نشان داد كه برنامه مداخله‌اي بازي‌هاي شناختي رفتاري به‌طور معناداري (P<0/05)، موجب بهبود مهارت‌هاي اجتماعي و هيجاني شد. با توجه به اثربخشي برنامه مداخله‌اي بازي‌هاي شناختي رفتاري پيشنهاد مي‌شود كه اين برنامه به‌طور مستمر در برنامه آموزشي و توان‌بخشي مراكز آموزشي و توان‌بخشي مورداستفاده قرار گيرد.­

The purpose of this study was to determine the effectiveness of the interventional program of cognitive-behavioral games on social and emotional skills in children with high-performance autism disorders in Tehran. The research method was a semi-experimental, pre-test, post-test with control group. The statistical population included all children with high-performance autism disorders in the year 1396-97 in Tehran. A total of 10 boys aged 5 to 15 years with high-performance autism disorders were selected by purposeful sampling and randomly placed in experimental and control groups. The profile of social autism skills (Blinney, Rezaie, 1391) and emotional checklist (self-made) were used to collect data. An interventional program of cognitive-behavioral games was conducted in 10 sessions, 60 minute for the experimental group. The results of this study showed that interventional program of cognitive-behavioral games significantly (p< 0/05), improved social and emotional skills. Given the effectiveness of the intervention program cognitive-behavioral games are recommended to be used continuously in educational and rehabilitation program for educational and rehabilitation centers.