رويكردي معناشناختي به ضرورت خداوند

عموم فيلسوفان خداباور نه تنها به وجود خداوند باور دارند بلكه او را از وجود ضروري برخوردار مي دانند. افزون بر اين، معتقد هستند دست كم برخي از صفات خداوند همچون علم و قدرت، صفاتي ضروري م يباشند، به اين معنا كه ممكن نيست خدا فاقد اين صفات باشد. از سوي ديگر برخي از ديدگاه هاي فلسفي معاصر با مفهوم ضرورت خدا به مخالفت برخاسته و آن را مفهومي غيرمعقول دانست هاند. با توجه به تعدد و تنوع تعابير مختلف از مفاهيم موجه از جمله ضرورت، اين پرسش به ذهن م يرسد كه آيا تعبير و تعابيري از ضرورت وجود دارند كه به كارگيري آنها در مورد وجود و صفات خدا مفهومي معقول به دست دهد؟ در اين مقاله كوشش مي شود با «ضرورت بالذات» رويكردي معناشناختي مسألۀ ضرورت خدا بررسي شود. نتيجۀ اين بررسي آن است كه تعبير دو تعبير قابل قبول در ميان فيلسوفان مسلمان هستند كه به ترتيب در مورد ضرورت وجود و « ضرورت ازلي» و ضرورت صفات خداوند قابل اطلاق مي باشند. همچنين براساس معناشناسي منطق موجهات مبتني بر مفهوم جهان ممكن و به كارگيري تعبير ضرورت متافيزيكي، مي توان از ايدۀ ضرورت گزاره اي و ضرورت شئ وجود خداوند و نيز ضرورت شئ صفات خداوند دفاع كرد.