تاثير الگوي فرآيند موازي گسترده بر تبعيت از رژيم غذايي بيماران ديابت نوع 2

Effect of Extended Parallel Process Pattern on Diet Adherence in Type II Diabetic Patients

بيماري ديابت از بيماري هاي مزمن شايع در دنيا مي باشد كه يكي از درمان هاي آن تبعيت از رژيم غذايي مي باشد. مطالعات متعدد نشان داده است كه موثرترين برنامه هاي اموزشي مبتني بر رويكردهاي نظريه محور مي باشد. الگوي فرآيند موازي گسترده از الگوهاي آموزش بهداشت مي باشد كه برپايه ترس، حساسيت، خودكارامدي بيماران مي باشد. لذا اين مطالعه را باهدف تاثير الگوي فرآيند موازي گسترده بر تبعيت از رژيم غذايي بيماران ديابت نوع 2 انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه تجربي در دو گروه ازمون و كنترل به باروش نمونه گيري صورت تصادفي ساده در دو گروه 30نفره در كلينيك ديابت شهر گنبد كاووس در استان گلستان در سال 1398 انجام شد. در گروه كنترل اموزش هاي روتين مراقبت در بيماران ديابتي و در گروه آزمون 6جلسه 45تا60دقيقه آموزش با محتوي الگوي فرآيند موازي توسعه يافته انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه 34 سوالي تبعيت از رژيم غذايي مي باشد. تجزيه و تحليل اطلاعات توسط نرم افزار SPSS21 با كمك آزمون تي زوج،تي مستقل و آنكوا انجام شد. يافته ها: آزمون كواريانس بعد حذف اثرپيش آزمون اختلاف معني داري را بين دو گروه آزمون و كنترل از نظر تبعيت غذايي نشان داد. (P<0.01; Eta=0.28).كه 28درصد تغييرات پس آزمون مي تواند به دليل آموزش الگوي توسعه يافته موازي باشد نتيجه گيري: الگوي فرآيند موازي گسترده موجب افزايش تبعيت از رژيم غذايي در بيماران ديابتي مي گردد. لذا با توجه به نتايج اين مطالعه و اثر بخشي مدل فرآيند موازي گسترده بر تبعيت از رژيم غذايي بيماران ديابتي مي توان گفت ايجاد نگرش مربوط بـه قابل كنترل بودن بيماري و عوارض بيماري، خودكارآمدي به عنوان پيش­بيني كننده تبعيت از رژيم غذايي مي باشد.

Diabetes mellitus is one of the most common chronic diseases in the world, and one of its treatments is adherence to a diet. Numerous studies have shown that the most effective training programs are according to theory-based approaches. Extended parallel process paradigms are among health education models on the basis of fear, sensitivity, and selfefficacy of patients. Therefore, the present study aimed to investigate the effect of the extended parallel process model on diet adherence of type II diabetic patients. Materials and Methods: This experimental study was performed in two randomly divided intervention (n=30) and control (n=30) groups at Gonbad Kavous Diabetic Clinic in Golestan, Iran, in 2019. The control group received routine care education for diabetic patients, and the experimental group received six sessions of 45-60 min training with the extended parallel process model. The data collection tool was a 34-item diet adherence questionnaire. The data were analyzed by SPSS software (version 21) using paired t-test, independent t-test, and analysis of covariance (ANCOVA). Results: The results of ANCOVA after the removal of the pretest showed a significant difference between the two groups in terms of dietary compliance (P<0.01; Eta=0.28). Accordingly, 28% of posttest changes could be due to the extended parallel pattern training. Conclusion: Extended parallel process pattern increases diet adherence in diabetic patients. Therefore, based on the results of this study and effectiveness of the extended parallel process model on diabetic adherence of diabetic patients, it can be concluded that self-efficacy as a predictor of diet adherence is predictive of disease control and complications.