بررسي وضعيت آگاهي، خودكارآمدي و رفتارهاي خودمراقبتي در بيماران ديابتي نوع 2 مراجعه كننده به كلينيك ديابت شهر بيرجند

The Knowledge, Self-efficacy, and Self-care Behaviors of Type 2 Diabetic Patients Referred to the Diabetes Clinic of Birjand, Iran

مقدمه: از راه‌هاي مهم كنترل بيماري ديابت، انجام خودمراقبتي و بالا بردن خودكارآمدي بيمار مي‌باشد. اين مطالعه با هدف بررسي وضعيت آگاهي، خودكارآمدي و رفتارهاي خودمراقبتي در بيماران داراي ديابت نوع 2 شهر بيرجند در سال 1397 انجام شد. روش‌ها: اين مطالعه از نوع توصيفي، تحليلي بود كه به صورت مقطعي بر روي 100 بيمار ديابتي در سال 1395 انجام شد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه سه قسمتي شامل سؤالات آگاهي، خودكارآمدي و سؤالات مرتبط با رفتار خودمراقبتي، جمع‌آوري شد. تجزيه و تحليل داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه 20 و با استفاده از آزمون‌هاي توصيفي، آناليز واريانس يك‌طرفه، همبستگي اسپيرمن، آزمون تي مستقل انجام شد. نتا‌يج: ميانگين نمره آگاهي افراد 5/67±16/47 بود. 35 درصد افراد داراي آگاهي مناسب و 19 درصد آگاهي نامناسب داشتند. ميانگين نمره خودكارآمدي افراد 52/59 ±138/17 و ميانگين نمره خودمراقبتي 21/45 ±55/15 بود. نتايج آزمون همبستگي نشان داد كه بين خودكارآمدي و آگاهي (0/007=P)، خود‌مراقبتي و آگاهي (0/002=P) و همچنين خودكار آمدي و رفتارهاي خودمراقبتي (P≤0.001) ارتباط معني‌داري وجود دارد. قوي‌ترين ارتباط، بين خودكارآمدي و خودمراقبتي مشاهده شد. بحث و نتيجه‌گيري: به منظور ارتقاي سطح سلامت بيماران ديابتي بايد به آگاهي بيماران در رابطه با بيماري ديابت، خودكارآمدي و انجام رفتارهاي خودمراقبتي توجه ويژه شود. همچنين برنامه‌ريزي آموزشي در اين زمينه و شناخت موانعي كه مانع از خودمراقبتي بيشتر مي‌شود، ضروري مي‌باشد.

Background: One of the most important ways to control diabetes is through self-care behaviors and increased self-efficacy of patients. This study aimed to determine knowledge, self-care, and self-efficacy in patients with type 2 diabetes in Birjand city. Methods: This descriptive-analytical cross-sectional study was performed on 100 patients. Data were collected using a questionnaire designed in three parts including knowledge questions, self-efficacy questions, and questions about self-care behavior. Data were analyzed by SPSS20 software using descriptive analysis, one way ANOVA, Mann-Whitney, and Kruskal-Wallis test. Results: The mean score of knowledge was 16/47±5/67. Thirty-five percent of the subjects had appropriate, and 19% had inadequate knowledge. The mean scores of self-efficacy and self-care were 138.17±52.59 and 55.15±21.45, respectively. Correlation test results showed a significant relationship between self-efficacy and knowledge (P=0.007), self-care and knowledge (P=0.002), as well as self-efficacy and self-care behaviors (P≤0.001). The highest level of significance was observed between self-efficacy and self-care. Conclusion: In order to improve the health of diabetic patients, attention should be paid to patients' knowledge about diabetes, self-efficacy, and self-care behaviors. It is also necessary to plan educational training in this field and to identify the barriers which prevent self-care.