عنوان مقاله :
دماسنجي و منشاء سيال كانه ساز در كانسار طلاي باريكا، خاور سردشت
پديد آورندگان :
تاج الدين ، حسينعلي دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده علوم پايه - گروه زمين شناسي اقتصادي , راستاد ، ابراهيم دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده علوم پايه - گروه زمين شناسي اقتصادي , يعقوب پور ، عبدالمجيد دانشگاه خوارزمي - گروه زمين شناسي , محجل ، محمد دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده علوم پايه - گروه زمين ساخت , گلدفارب ، ريچارد دانشگاه علوم زمين - دانشكده علوم زمين و منابع معدني
كليدواژه :
كانسار سولفيد توده اي آتشفشانزاد , ميانبار سيال , ايزوتوپ گوگرد , باريكا , سردشت
چكيده فارسي :
كانسار سولفيد تودهاي غني از طلا (و نقره) باريكا، در 18 كيلومتري خاور شهرستان سردشت، در شمال باختر پهنه دگرگونه سنندج-سيرجان قرار دارد. واحدهاي سنگي رخنمون يافته در محدوده باريكا، مجموعهاي از سنگهاي آتشفشان رسوبي دگرگون شده شامل فيليت، اسليت، آندزيت و توفيتهاي كرتاسه ميباشند. كانسار باريكا، از دو بخش كانسنگ چينهسان و پهنه استرينگر تشكيل شده است كه در واحد متاآندزيت ميزبان شدهاند. بخش چينه سان كانسار، متشكل از كانسنگ هاي سولفيدي و باريتي همراه با بخش هاي فرعي از نوارهاي سيليسي است كه به شكل يك عدسي به طول حدود 150 و ستبراي 1 تا 20 متر بر روي پهنه استرينگر قرار گرفته است. بر اساس مطالعات ميان بارهاي سيال بر روي نمونههاي كوارتز (پهنه استرينگر) و باريت (كانسنگ چينهسان) در كانسار باريكا، دماي همگون شدگي سيالات كانه ساز براي ميانبارهاي سيال اوليه دو فازي مايع- گاز (LV) در كوارتز و باريت به ترتيب در بازه هاي 146 تا 283 و 132 تا 283 درجه سانتيگراد و شوري آن ها به ترتيب در محدوده 1/4 تا 9.6 و 0/4 تا 7/6 درصد وزني معادل NaCl اندازهگيري شده است كه نزديك به شوري آب درياست. اين مطالعه نشان ميدهد كه سرد شدن سيالات گرمابي كانهدار، كه در اثر اختلاط با آب دريا رخ داده است، يكي از فرايندهاي مهم در نهشت كانسنگهاي باريكا بوده است. مقدار δ34S براي كانههاي سولفيدي (پيريت، اسفالريت و گالن) موجود در بخشهاي مختلف پهنه استرينگر، تغييرات محدودي در بازه 0.8- تا 5.6+ در هزار را نشان داده و در محدوده كانسارهاي سولفيدي آتشفشانزاد قرار ميگيرند. همچنين اين مقادير از تركيبات δ34S نشان ميدهد كه مشابه با بيشتر كانسارهاي آتشفشانزاد نوع كوروكو، گوگرد سازنده كانههاي سولفيدي از سنگهاي آندزيتي كمرپايين منشأ گرفتهاند. دماهاي ايزوتوپي براي دوازه جفت كانه همزيست گالن-اسفالريت و گالن پيريت در محدوده 146 تا 293 درجه سانتيگراد محاسبه شده است كه با دماهاي حاصل از مطالعات ميانبارهاي سيال منطبق ميباشد.