زيست چينه نگاري، محيط رسوبي و چينه نگاري سكانسي سازند كلات در ناوديس شيخ (شمال خاور بجنورد)

به منظور مطالعات زيست چينه نگاري، محيط رسوبي و چينه‌نگاري سكانسي سازند كلات بر روي ناوديس شيخ (شمال خاور بجنورد) چهار برش چينه‌شناسي شامل شيخ جنوبي، شيخ شمالي، قلعه‌زو و زيارت انتخاب و نمونه‌برداري شده است. ضخامت سازند كلات در برش‌هاي شيخ جنوبي، شيخ شمالي، قلعه‌زو و زيارت به ترتيب 25، 16، 25 و 5 متر و ليتولوژي آن به‌طور عمده از سنگ‎آهك‌هاي قهوه‌اي تا زرد رنگ تشكيل شده است. دليل تغيير ضخامت در برش‌هاي مورد مطالعه ممكن است عوامل زمين‌ساختي، فرونشست حوضه و يا نرخ متفاوت رسوب‌گذاري باشد. در برش‌هاي شيخ شمالي و قلعه‌زو لايه‌اي كنگلومرايي و در برش زيارت لايه‌اي ماسه‌سنگي در قاعده سازند كلات شناسايي شد. در مطالعات بايواستراتيگرافي ضمن تشخيص 15 گونه متعلق به 23 جنس از روزن‌برها، يك زون زيستي تحت عنوان Siderolites calcitrapoidesSirtina orbitoidiformis assemblagezone شناسايي شد. سن سازند كلات در تمامي برش‌هاي مطالعه شده بر اساس زون زيستي فوق و فسيل‌هاي موجود در آن، مائستريشتين تعيين شد. مطالعات پتروگرافي سازند كلات منجر به شناسايي 2 رخساره آواري و 8 رخساره كربناته شد كه در چهار زيرمحيط جزرومدي، لاگون محصور و نيمه‌محصور، سدي و درياي باز ته‌نشست شده‌اند. با توجه به رخساره‌هاي شناسايي شده و روند تدريجي آنها، حضور گسترده رخساره‎هاي سدي و فقدان رسوبات حاصل از جريان‌هاي توربيدايتي مانند رسوبات ريزشي و لغزشي و فقدان ريف‌ها مي‎توان گفت كه رسوب‎گذاري سازند كلات در محيط كربناته رمپ با شيب كم رخ داده است. همچنين بر اساس تغييرات عمودي رخساره‌ها و شناسايي محيط‌هاي رسوبي، يك سكانس رسوبي رده سوم تشخيص داده شد. اين سكانس رسوبي عمدتاً از رخساره‌هاي محيط سدي غني از بايوكلاست، اينتراكلاست، روزن‌بر كف‌زي، اكينوييد، روديست (هيپوريت) و دوكفه‌اي تشكيل شده است. حداكثر پيشروي سطح آب دريا توسط رخساره درياي باز غني از اكينوييد مشخص مي‌شود.