تأثير متقابل قاعدۀ منع گسترش تسليحات هسته‌اي و برجام

مسئلۀ اساسي پژوهش حاضر، بررسي تأثير متقابل قاعدۀ منع گسترش تسليحات هسته‌اي و توافق هسته‌اي ايران (برجام و قطعنامۀ 2231 شوراي امنيت ملل متحد) از رهگذر تفسير و تغيير احتمالي تعهدات اين قاعده براي ايران و نظام حقوق بين‌الملل هسته‌اي است. به اين منظور، شناسايي و تحليل تعهدات قاعدۀ منع گسترش تسليحات هسته‌اي و ماهيت حقوقي توافق هسته‌اي ايران و سپس تأثير متقابل اين دو متغير بر يكديگر موردنظر قرار گرفته است. با اينكه تعهدات مرتبط با قاعدۀ مذكور در توافق بالمال و بالمره اعمال و تأثير رويه‌اي آن بر قاعده به‌صراحت انكار شده، ليكن اين تأثير در سه حوزه محسوس بوده است. نخست، در زمينۀ فني، با وضع محدوديت‌ها براي غني‌سازي اورانيوم، آب سنگين و در كل چرخۀ كامل سوخت هسته‌اي و دوم در حوزۀ نظام حقوق بين‌الملل هسته‌اي كه پذيرش «پروتكل الحاقي»، «كد اصلاحي 3.1 از ترتيبات فرعي پادمان» و «نقشۀ راه مسائل باقيماندۀ گذشته و حال» از جمله مهم‌ترين آنهاست. حوزۀ سوم، پذيرش و اجراي تعهدات حقوقي نرم مانند رژيم‌هاي «گروه عرضه‌كنندگان هسته‌اي»، «كنترل فناوري‌هاي موشك» و «ابتكار امنيت اشاع» است.