وجوه امنيتي متعالي و متداني شاهنامه‌ فردوسي

دوره‌ي ايران باستان قبل از اسلام، از مهم‌ترين ادواري است كه در شناخت سير تحول انديشه‌ي امنيتي ايران مؤثر است. با اين وجود، پژوهش‎هاي اندكي در اين‌زمينه صورت پذيرفته است. شاهنامه‌ي فردوسي از جمله‌ي متوني است كه پژوهش در آن مي‎تواند گوشه‎اي از انديشه‌ي امنيتي ايران دوره‌ي باستان را آشكار كند؛ اين مقاله درصدد است وجوه امنيتي شاهنامه را بررسي نمايد. سوال اصلي مقاله اين است كه چه گزاره‎هايي در شاهنامه‌ي فردوسي بر امنيت اشاره دارند؟ براي پاسخ به اين پرسش، از روش استنباطي در چارچوب مؤلفه‎هاي هفتگانه‌ي برگرفته از مكاتب و نظريه‎هاي امنيتي در بستر دو پارادايم امنيت متعاليه و امنيت متدانيه استفاده شده است. مهم‌ترين يافته‌ي مقاله آن است كه در شاهنامه‌ي فردوسي گزاره‎هايي را مي‎توان يافت كه به هريك از مؤلفه‎هاي هفتگانه‌ي متعاليه و متدانيه‌ي مفهوم امنيت: ابعاد، مرجع، سطوح، خودي و غيرخودي، روش‎هاي تحصيل امنيت و راهكارهاي استراتژيك امنيتي اشاره دارند.