اثرات بايوچارهاي طبيعي و كمپوست زبالۀ شهري بر پارامترهاي هيدروليكي خاك ماسه‌بادي

هدايت هيدروليكي اشباع يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي فيزيكي خاك است كه در مدل‌سازي حركت آب، انتقال املاح و آلاينده‌ها در محيط­هاي متخلخل، تعيين­، مقدار و سرعت نفوذ، طراحي زهكش‌ها و ديگر فرآيندهاي هيدرولوژيكي كاربرد زيادي دارد. در اين مطالعه با افزايش سطوح مختلف ( 1، 3 و 5 درصد) بايوچار طبيعي و بايوچار كمپوست زبالۀ شهري به خاك جمعاً 16 نوع خاك تهيه شد و اثر افزايش اين مواد بر ضريب هدايت هيدروليكي اشباع بررسي شد. براي اين منظور هدايت هيدروليكي خاك­ها در آزمايشگاه و به روش بار ثابت اندازه­گيري شد. سپس مدل‌سازي منحني مشخصۀ رطوبتي (SMC) با استفاده از مدل ون­گنوختن-معلم (VGM) براي همۀ خاك­ها انجام گرديد و پارامترهاي اين مدل شامل رطوبت باقي‌مانده ( )، رطوبت اشباع ( )، پارامترهاي α، m، n و نيز هدايت هيدروليكي اشباع با استفاده از داده­هاي زوديافت خاك نظير درصد ذرات خاك (شن، سيلت، و رس)، چگالي ظاهري و مقادير ظرفيت زراعي و پژمردگي دائـم با نرم­افـزارهاي ROSETTA و RETC از طريق مدل‌سازي معكوس تعيين شـد. نتايج نشان داد كه افزايش بايوچار كمپوست زباله و بايوچار طبيعي سبب كاهش هدايت هيدروليكي آب در خاك گرديد و تيمار11 كه داراي خاك 5+ درصد بايوچار طبيعي 1+ درصد بايوچار زباله شهري بوده با 64 درصد و بعد از آن تيمار 13 با كاهش 61 درصدي بيشترين كاهش Ks شده است. بيشترين و كمترين مقدار Ks مربوط به تيمارهاي 1 و 11 به ترتيب برابر 9/ 707 و 8 /254 سانتيمتر بر روز بود. همچنين اثر تيمارهاي مختلف بر همۀ پارامترهاي مدل VGM ((θr , θs, m , n , α معني­دار بود و در اكثر تيمارهاي به‌كاررفته با افزايش درصدهاي مصرفي بايوچار در خاك پارامترهاي θr، n و m افزايش و پارامترهاي θs، α و Ks كاهش يافتند.