اثر سيليسيم بر شاخص هاي رشدي، فيزيولوژيك و بيوشيميايي گياه شويد(Anethum graveolens L.) در شرايط تنش سرب

Effect of silicon nutrition on growth, physiological and biochemical characteristics of dill (Anethum graveolens L) under Pb stress conditions

سيليسيم يكي از عناصر مفيد براي گياهان محسوب مي شود، مطالعات جديد نشان داده كه اين عنصر نقش بسيار مهمي در مقاومت گياهان به تنش هاي محيطي از جمله تنش فلزات سنگين دارد. به منظور بررسي اثر سيليسيم بر افزايش تحمل به آلودگي سرب بر گياه شويد (Anethum graveolens L) رقم ورامين، آزمايشي در سال 95-1394 به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در 4 تكرار در گلخانه ي تحقيقاتي دانشكده كشاورزي، دانشگاه محقق اردبيلي اجرا گرديد. فاكتورهاي آزمايشي شامل سرب در چهار سطح (صفر، 400، 600 و 1000 ميلي گرم بر كيلوگرم خاك) از منبع (Pb(NO3)2 و محلول پاشي سيليسيم در دو سطح صفر و 1 ميلي مولار بود. در اين آزمايش صفاتي نظير ارتفاع بوته، وزن خشك بخش هوايي، تعداد برگ، وزن خشك ريشه، ثبات غشاء و مقدار نسبي آب برگ، رنگيزه هاي فتوسنتزي شامل كلروفيل a، كلروفيل b و كلروفيل كل، پرولين، كربوهيدرات كل، فعاليت آنزيم كاتالاز و پراكسيداز، غلظت سرب و كلسيم در بخش هوايي گياه شويد اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد كه تنش سرب اثر كاهنده معني داري بر روي شاخص هاي رشدي اندازه گيري شده گياه شويد داشت. بيشترين ميزان وزن خشك ريشه، قطر ساقه، مقدار نسبي آب برگ مربوط به تيمار 1 ميلي مولار سيليسيم در شرايط بدون تنش سرب و بيشترين ميزان پرولين، كربوهيدرات كل، فعاليت آنزيم كاتالاز و پراكسيداز مربوط به تيمار 1 ميلي مولار سيليسيم در سطح 1000 ميلي گرم بر كيلو گرم سرب بود. در مجموع نتايج اين پژوهش نشان داد كه براي افزايش شاخص هاي رشد محصول شويد در شرايط تنش سرب، مي توان محلول پاشي گياه شويد با سيليسيم را توصيه نمود.

Silicon is one of the beneficial elements for plants; recent studies have shown that this element plays a very important role in plant resistance to environmental stresses, including heavy metal stress. To evaluate the effect of silicon foliar spraying on increasing tolerance to lead contamination in dill (Anethum graveolens L) a factorial experiment based on completely randomized design with four replications was conducted in greenhouse condition in 2015-2016. Experimental factors included soil contamination by lead (0, 400, 600 and 1000 mg/kg soil) from (Pb (NO3)2 source and silicon (From Na₂SiO₃5H2o source) levels 1 mM and control (spraying with water). During this experiment, traits such as plant height, plant dry weight, leaf number, lateral branch number, root dry weight, electrolyte leakage, leaf relative water content, photosynthetic pigments, proline, total carbohydrates and catalase and peroxidase enzymes activity, concentration of lead and calcium concentration in the plant's shoot were measured.The results showed that lead stress had a significant reduction effect on the measured growth parameters of the plnat.The highest root dry weight, stem diameter, leaf relative water content was obtained in the control plants which were treated by 1 mM silicon. The highest value for proline and carbohydrates production, catalase and peroxidase enzymes activity were obtained by combination of spraying with 1 mM of silicon at under 1000 ppm lead contamination. In general, the results of this study showed that the foliar application of silicon can be advised for improving growth of dill plants under lead contamination stress conditions.