تبيين مقايسه اي مدل هاي قيمت گذاري دارايي سرمايه اي كلاسيك و رفتاري در بازار سرمايه ايران

هدف اصلي پژوهش حاضر تبيين مقايسه‌اي مدل‌هاي قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي رفتاري و كلاسيك در بازار سرمايه ايران است. جامعه آماري موردمطالعه اين پژوهش شركت‌هاي پذيرفته‌شدۀ بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماري نيز قلمرو زماني بين سال‌هاي 1385 تا 1395مي‌باشد. روش پژوهش حاضر از نوع توصيفي كاربردي است. روش گردآوري اطلاعات شامل روش‌هاي كتابخانه‌اي و روش‌هاي ميداني مي‌باشد. براي آزمون فرضيه‌هاي اين پژوهش از مدل رگرسيون چند متغيره استفاده‌شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد مدل‌هاي قيمت‌گذاري دارايي سرمايه‌اي كلاسيك در مقايسه با مدل‌هاي قيمت‌گذاري دارايي سرمايه‌اي رفتاري در بازار سرمايه ايران داراي قدرت تبيين بيشتري مي‌باشد. اين در حالي است كه مدل استاندارد قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي (CAPM)، داراي بيشترين قدرت تبيين (تقريباً 66.89 درصد)، و مدل تعميم يابنده قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي (XCAPM)، نيز در بين مدل‌هاي رفتاري داراي كمترين قدرت تبيين (تقريباً 41.48 درصد) برخوردار مي باشند. سپس، در رتبه‌بندي دوم مدل قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي كاهشي نامطلوب (DCAPM) داراي بيشترين قدرت تبيين (تقريباً 61.81 درصد)، و قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي رفتاري(BAP)، داراي كمترين قدرت تبيين (تقريباً 43.16 درصد) برخوردار مي‌باشند. سپس، در رتبه‌بندي سوم مدل قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي تعديلي (ACAPM)، مدل قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي شرطي (ICAPM)، مدل قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي تجديدنظر شده (RCAPM)، مدل قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي مصرفي(CCAPM)، به ترتيب داراي بيشترين قدرت تبيين (تقريباً 59.49 درصد)، (تقريباً 48.64 درصد)، (تقريباً 52.10 درصد)، (تقريباً 49.94 درصد)، مي‌باشند. همچنين، مدل قيمت‌گذاري دارايي‌هاي سرمايه‌اي رفتاري(BAP)، در بين مدل‌هايي رفتاري داراي كمترين قدرت تبيين (تقريباً 43.16 درصد) برخوردار مي باشند.