پوشش ريسك درآمدهاي نفتي ايران: رويكرد پوشش ريسك تجميع يافته

با توجه به وابستگي بودجه كشور به درآمدهاي نفتي و اثرات آن بر ساير متغيرهاي كلان همچون نقدينگي و ثبات اقتصادي كشور، پوشش ريسك درآمدهاي نفتي در اين مطالعه مورد بررسي قرار گرفت. درآمدهاي نفتي بر حسب دلار محاسبه شده اما پرداخت هاي ناشي از فروش نفت ايران بر حسب يورو يا پول شركاي تجاري است. لذا درآمدهاي نفتي ايران بر خلاف تمامي كشورهاي صادركننده نفت، تنها با ريسك كاهش قيمت نفت مواجه نيست و علاوه بر آن با ريسك دومي همچون كاهش ارزش دلار بر حسب پول شركاي تجاري، نيز مواجه مي باشد. با توجه به آنكه اين دو عامل ريسك از هم مستقل نيستند، در اين مقاله پوشش ريسك درآمدهاي نفتي در قالب رويكرد نوين پوشش ريسك تجميع يافته مورد ارزيابي قرار گرفته و نتايج با پوشش ريسك مجزا (غير تجميعي) مقايسه مي شوند. با لحاظ روابط غير خطي و ويژگي هاي خاص داده هاي مالي در قالب روش واين كاپولا گارچ، سبدهاي دارائي پوشش ريسك مجزا و تجميع يافته تشكيل و كارائي آنها بررسي مي گردد. در رويكرد پوشش ريسك مجزا، هنگامي كه تنها ريسك كاهش قيمت نفت مورد توجه قرار مي گيرد، ريسك بازده سبد پوشش داده شده درون نمونه اي و برون نمونه اي درآمدهاي نفتي به ترتيب 38 و 39 درصد كاهش مي يابد و هنگامي كه تنها ريسك كاهش ارزش دلار مدنظر مي باشد اين اعداد به ترتيب 2 و 5.7 مي باشند؛ اين در حالي است كه در پوشش ريسك تجميع يافته، ريسك بازده سبد پوشش داده شده درون نمونه اي و برون نمونه اي درآمدهاي نفتي، به ترتيب 58.9 و 60 درصد كاهش مي يابد. طبق نتايج از نظر كارايي درون نمونه اي و برون نمونه اي، رويكرد تجميع يافته به مراتب بهتر از رويكرد مجزا عمل نموده و با توجه به آنكه به تعداد قراردادهاي كمتري نياز دارد، هزينه هاي معاملاتي كمتري را در بردارد