روش‌شناسي و مقايسه‌ي ابزار جمع‌آوري پيمايش‌هاي انجام شده در سطح جمعيت، براي سنجش وضعيت اختلالات رواني در جمهوري اسلامي ايران

Protocols for Population-Based Surveys Conducted to Assess the Prevalence of Mental Disorders in Islamic Republic of Iran

سابقه و هدف: در عصر توسعه‌ي پايدار، توجه به كيفيت و كميت اطلاعات حوزه‌ي سلامت، براي طراحي مداخلات حائز اهميت است. اختلالات رواني طي دهه‌ي اخير، بار بالايي را در گزارش‌ها به خود اختصاص داده‌اند. لذا، توجه به وضعيت گردآوري اطلاعات اين حوزه ضروري مي‌نمايد. مطالعه‌ي حاضر با هدف ارزيابي پيمايش‌هاي انجام شده پيرامون بررسي وضعيت اختلالات رواني در سطح جمعيت در كشور ايران انجام شد. روش بررسي: در مطالعه‌ي مروري حاضر، اطلاعات مورد نياز از گزارش‌ها و مقالات انتشار يافته‌ي مرتبط با پيمايش‌هاي انجام شده در سطح جمعيت به واسطه‌ي موتورهاي جستجو و پايگاه‌هاي داده‌‌ بين‌المللي و ملي به دو زبان فارسي و انگليسي بازيابي شد. از ميان موارد بازيابي شده، پيمايش‌هاي مرتبط با ارزيابي وضعيت سلامت روان در سطح جمعيت شناسايي شده و گروه هدف مورد مطالعه، ابزار مورد استفاده، روش نمونه‌گيري و حجم نمونه، بررسي و مقايسه شدند. يافته‌ها: در ايران تاكنون چهار پيمايش پيرامون ارزيابي اختلالات رواني در سطح جمعيت در سال‌هاي 1378، 1380، 1390 و 1394 صورت گرفته است. اين پيمايش‌ها در استفاده از ابزار و گروه‌هاي هدف متفاوت بوده و از ميان آن‌ها، تنها دو پيمايش با يك‌ديگر مشابهت داشت. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج، در حال حاضر ارزيابي تغييرات شاخص‌هاي اختلالات روان در جامعه با دشواري‌هايي هم‌راه مي‌باشد. انجام پيمايش‌هاي آينده با ابزاري واحد، ضروري به‌نظر مي‌رسد.

Background: In the age of sustainable development, paying attention to the quality and quantity of health information is important for designing interventions. The burden of mental disorders has been increasing over the last decade. Therefore, the development of information-gathering systems in this field is necessary. The aim of this study was to evaluate the status of population-based national surveys conducted to assess the status of mental disorders in Iran. Methods: This is a review study. The data were obtained from published reports and articles on populationbased surveys in international and national databases in both Persian and English. Surveys conducted to assess the status of mental disorders were retrieved and their target groups, used tools, sampling methods, and sample sizes were evaluated and compared. Results: In Iran, four population-based surveys were conducted to assess the status of mental disorders in 1999, 2001, 2011, and 1394. These surveys were performed using different tools and target populations, and among these four surveys, only two studies were similar. Conclusions: According to the results, evaluating the trends in mental disorders in society is currently associated with difficulties. Performing future surveys with similar tools is essential.