كليدواژه :
بيگانه زيست ها , تعاملات تركيبي بيگانه زيست ها , سلامت انسان , محيط زيست , حذف بيگانه زيست ها
چكيده فارسي :
موجودات زنده دائما در معرض تركيبات و مودا شيميايي متعدد از جمله بيگانه زيست ها هستند. بيگانه زيست يا زنوبيوتيك ها تركيباتي هستند كه ب ه صورت شيميايي سنتز شده اند و در طبيعت وجود ندارند بنابراين براي بيوسفر بيگانه هستند و بسته به سرنوشتشان آب، هوا ، خاك و رسوبات در قسمت هاي مختلف طبيعت د ر دسترس ميكروارگانيس مها قرار مي گيرند . ويژگيهاي ساختاري
غيرطبيعي تركيبات بيگانه زيست عمدتا ناشي از پيوندهاي شيميايي غيرفيزيولوژيكي است كه مانع از تجزيه كامل آنها توسط ميكروارگانيسم ها مي شوند. بيگانه زيست ها شامل آنتي اكسيدان ها، داروها، افزودنيهاي غذايي، هيدروكرب نها و آفت كش ها مي باشند . ما روزانه در معرض بيش از 250000 تركيب بيگانهزيست مختلف هستيم كه ب ي خطر فرض مي شوند و يا ب ه تنهايي بيخطر بودن آنها شناخته شده است. طبق پژوهش هاي اخير، تعاملات تركيبي فراواني بين بيگانه زيستها در سطوح مختلفي مانند دستگاه غدد درونريز، ميكروبيوم روده در بدن انسان و در محيط زيست وجود دارد. مطالعات اخير نشان مي دهد كه تعاملات بين تركيبات بيگانه زيست ها و عملكرد تركيبي آنها اثرات غيرمنتظره روي سلامت انسان و محيط زيست پيرامون ما دارد. اين مقاله با ارائه طبقه بندي كاملي از
بيگانه زيست ها به بررسي اثرات نامطلوب عملكرد تركيبي آنها بر سلامت انسان و محيط زيست مي پردازد. روش هاي متفاوتي براي حذف بيگانه زيست ها به كار گرفته شدند كه غالبا منجر به توليد عناصري مي شوند كه خود براي محيط زيست مضرند. با توجه به وفور و ماندگاري اين تركيبات در محيط زيست، اين مقاله راهكارهاي نويني در جهت حذف بيگانه زيست ها ارائه مي دهد.
چكيده لاتين :
A xenobiotic is a chemical substance found within an organism that is not naturally produced or expected to be present within the organism and considered as substances foreign to an entire biological system, which did not exist in nature before their synthesis by humans. Xenobiotics include antioxidants, drugs, carcinogens, contaminants, food additives, hydrocarbons and pesticides and usually are resistant to degradation and accumulate in the environment due to their recalcitrant properties. The xenobiotic accumulation occurs particularly in the subsurface environment and water sources, as well as in biological systems, having the potential to impact human health and environment. Moreover, these compounds can be accumulated in food chain and cause harm to the different ecosystems. We are chronically exposed to over than 250,000 different xenobiotic that are considered safe or known to be safe alone. But recent research studies demonstrate that many of these compounds are suspected to impact human health and environment, and their combination in complex mixtures could exacerbate their harmful effects. This paper focus on the synergistic toxic effect of xenobiotics mixtures on environment and also on human health, notably on the endocrine system and intestinal microbiome. For the degradation of xenobiotic compounds various physico-chemical and biological methods have been used but all these methods produce toxic by-products that are hazardous to the environment. The present paper also provides a comprehensive outlook on the utilization of new technologies for removal of xenobiotic environmental pollutants.
