ارائه الگوي نوسازي بافت تاريخي بيرجند با رويكرد ايراني - اسلامي

بافت تاريخي شهر ايراني اسلامي با ارزش كالبدي و فرهنگي نهفته در خود، از هويّت شهري بالايي برخوردار است، در نتيجه حفظ بافت هاي تاريخي شهرها به عنوان هويّتي ضروري براي ادامه حيات شهرها لازم است. بر همين اساس در اين پژوهش به ارائه الگوي جهت نوسازي بافت تاريخي بيرجند با رويكرد ايراني اسلامي و با استفاده از شاخص هاي چون حس امنيّت، حد و حريم، توازن، ارتباط با طبيعت، قانون مندي پرداخته شده است. روش تحقيق حاضر از نوع تحليلي توصيفي و هدف اصلي آن شناسايي الگوي نوسازي مبتني بر رويكرد ايراني اسلامي بوده است. مدل تحقيق مورد استفاده برمبناي تكنيك SWOT و وزن دهي با روش AHP براي بررسي وضعيت موجود بافت و شناسايي الگوي مناسب بوده است. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه مهم ترين نقاط قوت، ضعف بافت تاريخي بيرجند مربوط به عواملي است كه از هويّت تاريخي آن نشات مي گيرد و مهم ترين اولويت هاي مربوط به هويّت تاريخي آن بوده كه لزوم نوسازي با رويكردي مبتني بر شهر ايراني اسلامي در بافت تاريخي بيرجند امري ضروري به نظر مي رسد. اما با مطالعه ويژگي هاي بافت و الگوهاي موجود مي توان دريافت كه هويّت تاريخي آن با هيچ يك از الگوهاي نوسازي كه امروز از آنها استفاده مي شود سازگار نبوده و نمي توان از الگوي واحدي و خاصي استفاده نمود. بنابراين الگوي پيشنهادي تحقيق حاضر مبتني بر تلفيق و استفاده ترتيبي از سه الگوي محروميت زدايي، حفظ هويّت و شهرسازي بومي و تلفيق شهرسازي مدرن با سنتي است. نتايج حاصل از اين مطالعه مي تواند براي نوسازي و بهسازي طيف گسترده اي از مديران شهري و برنامه ريزان مانند شهرداري ها، وزارت راه و شهرسازي استفاده شود.