بررسي عوامل مؤثر بر اجتماع‌پذيري بوستان‌هاي محلّه‌اي مطالعه موردي: بوستان‌هاي شهرك زعفرانيه تبريز

با نظر به ضرورت توجه به زندگي اجتماعي به‌عنوان رهيافتي در خروج از بحران هويت اجتماعي در شهرهاي معاصر، اهميّت بوستان‌هاي شهري بعنوان فضاي تعاملات اجتماعي، و توصيه اسلام به زندگي اجتماعي، طرح مساله تحقيق حاضر نگرشي اجتماعي به بوستان‌هاي محلّه‌اي و جستاري در عوامل مؤثر بر ارتقاء اجتماع‌پذيري آنها است. اهميّت تحقيق در توجه به نقش مكان در زندگي اجتماعي انسان‌ها، و ضرورت توجه به فضاهاي باز و عمومي چون بوستان‌هاي شهري، به‌عنوان بستر تعاملات اجتماعي و نقش آن در الگوهاي تفريح و فراغت است. براساس مطالعات اوليه، در ميان بوستان‌هاي شهرك زعفرانيه تبريز، بوستان بهاران، با وجود شرايط اجتماعي و كالبدي مشابه و به‌رغم آلودگي صوتي نامتعارف، نسبت به دو بوستان هم‌جوار خود (زعفرانيه و ميرداماد) داراي سطح اجتماع‌پذيري بيشتري است. لذا، كنكاش در پي چرايي و عوامل مؤثر بر اين موضوع سؤال تحقيق حاضر را شكل داده است. روش تحقيق، تركيبي از راهبردهاي كمّي و كيفي است. براي انجام تحقيق از روش‌هاي همبستگي و تحليل نرم‌افزاري (برنامه SPSS)، و تحليل محتواي مصاحبه‌ها و بررسي‌هاي ميداني، سود جسته شده است. سنجش كمي مؤلفه‌هاي اجتماع‌پذيري از طريق آزمون‌هاي تعقيبي LSD و تحليل واريانس يك‌طرفه بر تفوق سطح اجتماع‌پذيري بوستان بهاران بر دو بوستان ديگر صحه گذاشت. بررسي ابعاد ديگر اجتماع‌پذيري از طريق انجام مصاحبه‌ با استفاده‌كنندگان از بوستان‌ها و بررسي‌هاي ميداني پيگيري شد. پس از انطباق داده‌هاي بدست آمده، متغيّرها و ويژگي‌هاي محيطي مرتبط با اجتماع‌پذيري بوستان‌هاي شهري استخراج و دسته‌بندي شد. مي‌توان گفت كه در شرايط يكسان محيطي در بوستان‌ها، مؤلفه‌هاي امنيّت اجتماعي و قلمرو‌هاي مكاني از مهم‌ترين عوامل نزد استفاده‌كنندگان بويژه، خانواده‌ها بوده است. هم‌چنين وجود امكانات تفريحي و فرهنگي (با توجه به انتظارات عمومي از بوستان‌ها) و نيز امكانات رفاهي و آسايش محيطي از ديگر اولويت‌هاي استفاده‌كنندگان از بوستان‌ها به شمار مي‌رود. در نهايت موارد تأثيرگذار بر تحقق اجتماع‌پذيري در بوستان‌هاي شهري به‌صورت پيشنهادهايي ارائه گرديده است.