كاربرد مدل تركيبي فرآيند تحليل شبكه و منطق فازي در پهنه بندي حساسيت وقوع زمين لغزش (مطالعه موردي: حوضه آبريز چلي چاي)

نقشه هاي حساسيت وقوع زمين لغزش يكي از مهمترين ابزارهاي لازم براي برنامه ريزان و تصميم گيران محيطي به ويژه در مناطق كوهستاني است. مدل فرآيند تحليل شبكه(ANP) از جمله مدل‌هاي تهيه نقشه حساسيت زمين لغزش است. اين مدل با حفظ قابليت ها و محاسن موجود در مدل AHP، معايب مربوط به آن را رفع كرده و به همين دليل در سال هاي اخير استفاده از آن نسبت به AHP فزوني گرفته و جايگزين آن شده است. در اين پژوهش با استفاده از مدل فرآيند تحليل شبكه، پهنه بندي حساسيت زمين لغزش در حوضه آبخيز چلي چاي استان گلستان انجام شده است. براي انجام اين كار از 10 پارامتر طبيعي و انساني(سنگ شناسي، بارش، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، تراكم زهكشي، درجه و براي شيب، كاربري زمين، تراكم پوشش گياهي(NDVI) و فاصله از جاده) استفاده شده است. نرم افزارهاي super decision،  Arc map و ENVI از جمله ابزارهاي هستند كه براي انجام مقايسات زوجي، تهيه داده ها و اجراي مدل مورد استفاده قرار گرفته اند. نقشه نهايي به دست آمده از مدل در پنج كلاس خطر طبقه بندي و با استفاده از زمين لغزه هاي رخ داده در منطقه مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج ارزيابي نشان داد كه 70 درصد زمين لغزه هاي رخ داده در منطقه در كلاس هايي با خطر زياد و خيلي زياد قرار گرفته اند. اين مناطق اغلب در نيمه شمالي و بخش هاي مركزي حوضه قرار گرفته اند. با توجه به نتيجه ارزيابي، مدل قابليت مناسبي را براي پيش بيني حساسيت زمين لغزش نشان مي دهد. طبق نقشه پهنه بندي حساسيت زمين لغزش نواحي پر خطر حوضه عمدتاً دامنه هاي جنوبي، جنوب غربي و غربي را تشكيل مي دهند. با توجه به نقشه پهنه بندي حساسيت وقوع زمين لغزش، امكان شناسايي مناطق مستعد وقوع زمين لغزش در بخش هاي مختلف حوضه مشخص شده است و استفاده از آن مي تواند در زمينه مديريت حوضه و پايدارسازي دامنه ها مفيد باشد.