تأثير آموزش به روش همتا بر رفتارهاي ارتقادهندۀ سلامت دانشجويان پرستاري

The Effect of Peer Education on Health Promotion Behaviors of Nursing Students in Hamadan University of Medical Sciences

مقدمه: از بهترين راه‌هاي حفظ سلامتي، انجام رفتارهاي ارتقادهندۀ سلامت است. تصحيح اين رفتارها در دانشجويان ضروري بوده و آموزش همتا مي‌تواند از شيوه‌هاي تأثيرگذار آموزشي باشد؛ لذا مطالعۀ حاضر با هدف تأثير آموزش به روش همتا بر رفتارهاي ارتقادهندۀ سلامت دانشجويان پرستاري انجام شد. روش كار: در اين مطالعۀ نيمه‌تجربي ، 80 نفر از دانشجويان ترم اول و دوم دانشكدۀ پرستاري و مامايي در سال 96-1395 به شيوۀ سرشماري انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها پرسش‌نامۀ استاندارد مدل ارتقاي سلامت پندر بود. قبل از آموزش رفتارهاي ارتقادهندۀ سلامت بررسي شد. سپس دانشجويان ترم اول و دوم رشتۀ پرستاري به‌ترتيب با روش سخنراني و آموزش همتا طي 4 جلسۀ 1/5 ساعته آموزش ديدند. دو ماه پس از اتمام آموزش، پس آزمون گرفته شد. داده­ها با كمك نرم‌افزار SPSS نسخۀ 16 تجزيه‌وتحليل شدند. يافته‌ها: قبل از آموزش، دو گروه از نظر ميانگين نمرات رفتارهاي ارتقادهندۀ سلامت (0/29=P) و ابعاد مرتبط با آن شامل رشد معنوي (P=0/776)، مسئوليت‌پذيري (0/440 P=)، روابط بين فردي (P=0/556)، مديريت استرس (P=0/238)، ورزش (P=0/704)، تغذيه (P=0/060) بود، اختلاف معني‌داري نداشتند؛ ليكن پس از آموزش، ميانگين نمرۀ رفتارهاي ارتقادهندۀ سلامت و ابعاد آن در گروه آموزش سخنراني نسبت به گروه آموزش همتا افزايش معني‌دار آماري داشته است (P<0/001). بحث: اثربخشي آموزش رفتارهاي ارتقادهندۀ سلامت در دانشجويان پرستاري با روش سخنراني بيشتر از آموزش به روش همتا بود.

Introduction: Practicing health promotion behaviours is one of the best ways to maintain health. Modification of health promoting behaviors is essential for students and peer education can be an effective way. Therefore, the present study was conducted to evaluate the effect of peer education on nursing students' health promoting behaviors. Methods: In this quasi-experimental study , 80 nursing and midwifery students were selected by covenience sampling method in 2016-2017. Data gathering tool was Pender Health Promotion Standard Questionnaire. Before education, health promoting behaviors were examined. Then, the first and second semester nursing students were educated in a 4 sessions (each session was 1.5-hour), with lecture and peer education methods, respectively. Two months after education, post-test was done. The data were analyzed using statistical test by SPSS 16 Results: There were no significant differences between the two groups in terms of the mean score of health promotion behaviors (P=0.29) and their related dimensions including spiritual growth (P=0.776), responsibility (P=0.44), interpersonal relationships (P=0.556), stress management (P=0.238), exercise (P=0.704), and nutrition (P=0.06) before education. However, after education, the mean score of health promotion behaviors and their dimensions in the lecture group had a statistically significant increase compared to that of peer education group (P <0.001). Conclusion: The effectiveness of health promoting behaviors education in lecture group was more than peer group.