بررسي ميزان گسترش محدوده فيزيكي روستاها و عوامل مرتبط با آن (مطالعه موردي شهرستان همدان)

چكيده يكي از نمودهاي عمده تغييرات كاربري اراضي گسترش عرصه‌هاي ساخت‌وساز است. افزايش وسعت شهرها در تحقيقات متعددي موردتوجه قرار گرفته، اما تغييرات وسعت روستاها و موضوعات مرتبط با آن مورد توجه كافي قرار نگرفته است. بررسي تغييرات وسعت محدوده فيزيكي‌ كالبدي 106 روستاي شهرستان همدان در محدوده زماني سال 1375 تا 1395 نشان دهده 25 درصد افزايش است. باوجودي كه جمعيت اغلب روستاها طي دوره مورد بررسي روبه كاهش بوده، اما وسعت اكثر روستاها افزايش يافته است. اين تغييرات در رابطه با سه گروه عوامل، شامل عوامل جغرافياي طبيعي، عوامل انساني و عوامل فضايي بررسي شده است. تغييرات وسعت روستاها بيش از همه تحت تأثير عوامل فضايي قرار داشته است. اين عوامل فضايي در واقع فاصله از شهر همدان، به‌عنوان شهري داراي الگوي نخست شهري شديد در منطقه است. فاصله از بزرگراه‌ها و جاده‌هاي اصلي نيز در قالب ارتباط با شهر و سيستم شهري كشور و ساختار اقتصادسياسي كشور قابل بررسي است.