بررسي و ارزيابي سياست‌هاي مسكن گروه‌هاي كم‌درآمد شهري (نمونه موردي: تبريز )

در كشور افراد يا خانوارهايي وجود دارند كه امكان برآوردن نيازهاي خود از جمله مسكن را ندارند به همين علت دولت‌ها سياست‌هاي خاصي را براي ايجاد رونق در بخش مسكن و جلب رضايت شهروندان اتخاذ نموده و به عنوان مبارزه با فقر در اولويت برنامه‌هاي خود قرار مي‌دهند. پژوهش حاضر با هدف بررسي سياست‌هاي ممكن براي تأمين مسكن فقرا در كشور و به صورت خاص در شهر تبريز تدوين گرديده است. در اين رابطه روش‌هاي تصميم‌گيري چند متغيره با توجه به دخيل بودن متغيرهاي متعدد در بخش مسكن براي سنجش توان شهر تبريز در مقايسه با ساير شهرستان‌هاي استان آذربايجان شرقي و ارزيابي پارامترهاي موجود مسكن جهت بررسي امكان جايگزيني جمعيت مورداستفاده قرار گرفته است. در تعيين معيارهاي تحقيق و وزن‌دهي آن‌ها از نظر كارشناسان و روش آنتروپي شانون به صورت توأم استفاده و از مصاحبه، تكميل پرسشنامه، آمارهاي جمعيتي و آمارهاي ميزان زيربناي ساخته شده بهره‌برداري گرديده است. پارامترهاي ده گانه اصلي تحقيق نظير نوع مصالح مورداستفاده، الگوي مقدار مساحت، جمعيت و تعداد واحدهاي موجود بر اساس نتايج سرشماري نفوس و مسكن سال 95 تركيب و در بيست شهرستان استان با توجه به نزديكي به تبريز و عامل مهاجرت كه تشديد كننده مشكل كمبود مسكن است مقايسه گرديد با اين هدف كه با تقويت امكانات از ساخت و توسعه شهرهاي جديد جلوگيري و منابع موجود در شهرستان‌هاي موجود صرف گردد تا امكان مهاجرت وارونه از شهر تبريز بررسي گردد. با توجه به وضعيت كنوني اقتصادي در كشور و تخصيص اعتبارات و منابع به مسكن مهر و هزينه كردهاي ايجاد تأسيسات در خارج از حريم شهرها و عدم توفيق در جذب جمعيت، ارزيابي بافت‌ها و محله‌هاي فرسوده مناطق كم تراكم و غير آپارتماني به منظور هدايت ساخت و ساز به آن مكان‌ها با نرم‌افزار سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS) بررسي گرديد. با محاسبات انجام گرفته رتبه‌بندي شهرستان‌هاي استان نتيجه حاصله اين است كه به جاي ايجاد شهرها و گسترش آن‌ها بر نوسازي، بازسازي و بهسازي واحدهاي مسكوني در بافت‌ها و شهرستان‌هاي موجود كه قابليت جذب جمعيت داشته اقدام و از روش‌هايي همچون ساخت مسكن مهر جلوگيري به عمل آيد. يافته‌هاي تحقيق بدترين و بهترين رتبه مسكن در بين شهرستان‌هاي استان را نشان مي‌دهد و نتايج تحقيق با توجه به تركيب شاخص‌هاي كمي و كيفي، در برنامه‌ها و اتخاذ سياست‌هايي كه با دخالت دادن نظرها و مشاركت مردم صورت مي‌گيرد و در برآورد نيازهاي مسكن در شهر تبريز و شهرستان‌هاي استان آذربايجان شرقي مي‌تواند كاربرد داشته باشد.