فقه سياسي شيعه و مسئلة انتخابات

پذيرش «انتخابات» به‌عنوان سازوكار شرعيِ مشاركت افراد جامعه در ادارة حكومت، بر چه آموزه‌هايي مبتني است؟ و آيا مي‌توان پذيرش آن را در آموزه‌هاي فقه سياسي جست‌وجو كرد؟ مقالة حاضر مي‌كوشد تا با روشي تحليلي به اين دو پرسش پاسخ دهد. در اين راستا، آنچه در اين مقاله پي گرفته شد، اين مدعاست كه انتخابات در فقه سياسي، گونه‌اي از مشاركت سياسي است كه در مبادي، مباني، اهداف و غايت، با مباحث انتخابات در جوامع غربي فاصلة چشمگيري دارد. مهم‌ترين تفاوت، در اين نكته است كه در فقه سياسي، انتخابات روشي عقلايي جهت برگزيدن و سپردن ادارة امور حكومت به افرادي است كه داراي ويژگي‌ها و شرايط مورد نظر شارع‌اند. از‌اين‌رو، برگزاري انتخابات و پذيرش رأي اكثريت مردم در محدودة هنجارها و ارزش‌هاي پذيرفته‌شدة نظام اسلامي داراي اعتبار است. برخي از كارويژه‌هاي انتخابات در نظام اسلامي را مي‌توان اموري همچون «جلب مشاركت سياسي مردم در فرايند تصميم‌سازي‌هاي كلان»، «جلب اعتماد مردم به نظام سياسي»، «حفظ كرامت انساني شهروندان»، «سپردن امور مردم به‌دست نمايندگان خود آنها»، «دور ماندن از شائبة استبداد و خودمحوري»، «پاسخ‌گويي كارگزاران به مردم در راستاي جلب نظر ايشان» و «ارتباط مستقيم مردم و كارگزاران» دانست.