كليدواژه :
رتبه بندي , روش هاي تصميم گيري چندشاخصه , شاخص هاي درمان , توسعه يافتگي
چكيده فارسي :
مقدمه: عدم توازن در پراكندگي نيروي انساني در بخش بهداشت و درمان، قابليت‌هاي متفاوتي را براي استان‌ها به‌همراه داشته و ازآن‌جاكه آگاهي از توانمندي استان‌ها يكي از بنيا‌ن‌هاي اطلاعاتي لازم جهت برنامه‌ريزي صحيح كشوري است، رتبه‌بندي استان‌ها ازنظر توسعه‌يافتگي داراي اهميت است.
روش‌كار: پژوهش حاضر مطالعه‌اي توصيفي-كاربردي از نوع مقطعي است كه در سال 1394 به‌انجام رسيده و جامعه‌ي آماري آن را 30 استان تشكيل دادند. در پژوهش حاضر، سطح برخورداري استان‌ها از خدمات درماني بررسي شده و پس از وزن‌دهي 11 شاخص با استفاده از روش آنتروپي شانون، استان‌ها با استفاده از روش‌هاي ماكسي‌مين، ويكور و واس‌پاس رتبه‌بندي شدند. سپس، رتبه‌بندي كلي با استفاده از روش ميانگين رتبه، بوردا و كوپلند انجام شد و به‌كمك روش تاكسونومي عددي، ميزان توسعه‌يافتگي استان‌ها موردبررسي قرارگرفت. اطلاعات استان‌ها و شاخص‌ها از سال‌نامه‌ي آماري كشور استخراج گرديد و تمامي محاسبات با استفاده از نرم‌افزار متلب و اكسل انجام شد.
يافته‌ها: طبق نتايج به‌دست‌آمده، تهران، خراسان‌رضوي و فارس به ترتيب سه رتبه‌ي برتر و قم، خراسان‌شمالي و ايلام سه رتبه آخر را به خود اختصاص دادند.
نتيجه‌گيري: علاوه‌بر تفاوت استان‌ها در برخورداري از امكانات درماني، تعداد استان‌هاي توسعه‌نيافته قابل‌توجه بوده، لازم است مسئولين در برنامه‌ريزي و تخصيص بودجه، استان‌هاي توسعه‌نيافته را در اولويت قرار دهند.
چكيده لاتين :
Background: The imbalance in the distribution of human resources in the health sector has provided
different capabilities for the provinces of the country. Since knowledge of provincial capability is one of the
necessary information bases for the proper planning of the country; a ranking of the provinces is important in
terms of development.
Methods: This descriptive-applied and cross-sectional study was conducted in 2015. The statistical
population consisted of 30 provinces in Iran. In this research, the level of enjoyment of health care services
in the provinces was investigated, and after weighing 11 indicators using the Shannon entropy method, their
ranking was performed using Maximin, Vikor, and Waspas techniques. Then, the overall ranking was performed
using the mean rank, Borda, and Copeland methods. The taxonomy technique was employed to determine the
degree of development of different provinces.
Results: According to the results, Tehran, Khorasan Razavi and Fars ranked the first, second, and third,
respectively. Qom, North Khorasan, and Ilam got the last three ranks, respectively.
Conclusions: In addition to the differences between provinces in accessing health facilities, the number of
non-developed provinces is significant; planners and officials are suggested to allocate the funds according to
the development level.
