مقايسه اثربخشي درمان شناختي رفتاري و هيپنوتراپي شناختي رفتاري در كاهش علايم اضطراب و بهبود كيفيت زندگي دانش‌آموزان دوره متوسطه اول داراي اضطراب امتحان

اضطراب امتحان نوعي اضطراب موقعيتي(هراس خاص) است كه مي تواند تاثير منفي بر روند كيفيت زندگي فرد بگذارد. هدف از اين پژوهش بررسي مقايسه اثربخشي درمان شناختي رفتاري و هيپنوتيزم درماني شناختي رفتاري بر كاهش علايم اضطراب و بهبود كيفيت زندگي دانش آموزان داراي اضطراب امتحان بود. يعني يك مطالعه تجربي(آزمايشي كامل) از نوع پيش آزمون، پس آزمون و دوره پيگيري سه ماهه به كار رفته كه از بين دانش آموزان دوره متوسطه اول بخش چنارشاهيجان از توابع استان فارس50 نفر داراي اختلال اضطراب امتحان به صورت تصادفي در دو گروه آزمايشي قرار گرفته و ابزار جمع آوري داده ها، يكي پرسشنامه اضطراب امتحان فريدمن و جاكوب(1997) و ديگري پرسشنامه فرم كوتاه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني[1](2000)بود. پروتكول درماني در يكي از گروه ها استفاده از تكنيك هاي درمان شناختي رفتاري و در گروه ديگر همان تكنيك ها در حالت خلسه هيپنوتيزمي در مدت10 جلسه يك و نيم ساعته هفتگي بود. داده ها با استفاده از روش آماري تحليل واريانس اندازه گيري مكرر و آزمون هاي تعقيبي مربوطه از طريق نرم افزار كامپيوتري(Spss22) تجزيه و تحليل گشته است. نتايج يافته ها نشان داد كه هر دو مداخله روان شناختي در پس آزمون و پيگيري منجر به كاهش علايم اضطراب امتحان دانش آموزان در سه بعد تحقير اجتماعي، خطاي شناختي و تنيدگي گشته و كيفيت زندگي آنها را بهبود بخشيده است. بنابراين هرچند هر دو شيوه شناختي رفتاري و هيپنوتراپي شناختي رفتاري مي توانند مداخله اي موثر در كاهش اضطراب امتحان و افزايش كيفيت زندگي دانش آموزان باشند. اما روش هيپنوتيزم درماني شناختي رفتاري بسيار كاراتر از روش شناختي رفتاري بوده و در مقايسه باعث تغييرات معنادارتري (P 0.0001) در پس آزمون و پيگيري هر دو متغير گرديده است. لذا اين روش مي تواند در آينده بخشي از درمان اضطراب بوده و در ارتقاء كيفيت زندگي چنين افرادي نيز موثر باشد. 3. World Health Organization (WHO)