مقايسه اثربخشي درمان شناختي- رفتاري و درمان مبتني بر معنويت بر شدت علائم روده اي و كيفيت زندگي بيماران مبتلابه سندرم روده تحريك پذير

Comparison of Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy and Spiritual Therapy on Symptoms Intensity, Quality of Life, in Patients with Irritable Bowel Syndrome

زمينه و هدف سندرم روده تحريك پذير (Irritable bowel syndrome -IBS) نوعي اختلال عملكردي گوارشي است كه با درد مزمن شكم و تغييرات اجابت مزاج مشخص مي‌شود كه به‌نوعي با عوامل روان‌شناختي مرتبط است. هدف اين مطالعه در فاز اول (كيفي) تهيه و تدوين يك طرح درمانگري اختصاصي مبتني بر درمان شناختي رفتاري براي IBS و نيز تهيه و تدوين يك بسته درماني مبتني بر معنويت و فرهنگ و در فاز دوم تعيين و مقايسه اثربخشي اين دو بسته درمان برشدت علائم بيماري، كيفيت زندگي مرتبط با سلامت بيماران IBS بود. مقاله حاضر نتايج فاز دوم (كارآزمايي باليني) است. مواد و روش‌ها بر اساس ملاك هاي تشخيصي ROME-III 23 بيمار (زن) مبتلابه IBS وارد مطالعه شدند و به‌صورت تصادفي در دو گروه قرار گرفتند. يك گروه طي 12 جلسه تحت روان‌درماني شناختي- رفتاري مختص IBS و گروه ديگر روان‌درماني شناختي مبتني بر معنويت قرار گرفتند. مقياس سيستم غربالگري شدت علائم (IBS-SSS) و پرسشنامه كيفيت زندگي بيماران سندرم روده تحريك‌پذير (IBS-QOL) در پيش از مداخله، هفته 4، 12 و 24 تكميل شد. داده ها با استفاده از آزمون آماري تحليل واريانس چند متغيري با اندازه گيري مكرر و با استفاده از نرم‌افزار SPSS-20 تحليل شدند. يافته‌ها نتايج نشان داد كه هم درمان شناختي- رفتاري و هم درمان مبتني بر معنويت بر كاهش شدت علائم روده اي و بهبود كيفيت زندگي بيماران تاثير معناداري داشته و پايداري اين اثر تا مرحله پيگيري نيز ادامه داشته است. نتيجه‌گيري نتايج نشان مي دهد درمان شناختي- رفتاري مختص IBS و نيز بسته درمان مبتني بر معنويت و فرهنگ كه در مرحله كيفي اين پژوهش طراحي شد هردو موثر هستند؛ لذا استفاده از هر يك از اين درمان ها با توجه به شرايط و پذيرش بيمار به‌عنوان درمان همراه توصيه مي شود. كليدواژگان:

Aim and Background Irritable bowel syndrome (IBS) is a functional gastrointestinal disorder with chronic abdominal pain, bowel habit variations, and lack of structural causes. Symptom intensity has a statistical relation with patients' quality of life (QOL) and mental health. The first objective of the present study was to develop and provide a therapeutic plan based on cognitive behavioral therapy (CBT) for IBS that was operated for the very first time in Iran, as well as, compilation a therapeutic plan based on cultural and spiritual components. The second objective was to determine the effectiveness and comparison of those treatments on IBS symptoms intensity, Irritable Bowel Syndrome-Quality of Life Questionnaire (IBS-QOL) among patients with IBS. Methods and Materials The participants were 23 women with IBS that put in two groups randomly. The participants were diagnosed on the basis of Rome-III diagnosis criteria. One group received cognitive-behavioral therapy and the other group received spiritual therapy for 12 sessions. The data collection tools consisted of IBS Symptom Severity Scale (IBS-SSS), the Irritable Bowel Syndrome Quality of Life (IBS-QOL) questionnaire. Data were collected during the weeks of 1, 4, 12, and 24, during the treatment process. Data was analyzed statistically via repeated measures MANOVA in SPSS software. Findings Both CBT and Spiritual therapy have a significant effect on IBS symptoms reduction and QOL improvement in patients. The effect of two therapeutic plans persisted until the follow-up stage. Conclusions According to the results, applied CBT and spiritual therapy can be implemented as effective treatments for IBS. Therefore, considering with condition and acceptance of patient, the use of each of them as complementary treatment is advised.