عنوان مقاله :
ارزيابي اثرات زنيائي و تغيير ژنتيكي (DNA) دانه گرده پسته (Pistacia vera L.) با استفاده از پرتوتابي ليزر اشعه ماوراء بنفش
پديد آورندگان :
دلفاردي ، مهسا دانشگاه ولي عصر رفسنجان - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي و به‌نژادي , دشتي ، حسين دانشگاه ولي عصر رفسنجان - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي و به‌نژادي , محمدي ميريك ، علي اكبر دانشگاه ولي عصر رفسنجان - دانشكده كشاورزي - گروه بيوتكنولوژي و به‌نژادي , خان زاده ، محمد دانشگاه ولي عصر رفسنجان - دانشكده علوم پايه - گروه فيزيك , دهقان ، الهام دانشگاه ولي‌عصر رفسنجان - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
تغييرات ژنتيكي , پرتوتابي , پايه‌هاي ماده , RAPD
چكيده فارسي :
اين پژوهش به‌منظور بررسي اثرات زنيايي و تغييرات ژنتيكي حاصل از پرتوتابي ليزر UV بر روي دانه گرده پسته انجام شد. آزمايش به‌صورت فاكتوريل كه در آن والد نر در سه سطح (m1، m2 و m3) و پايه‌هاي ماده در سه سطح (ارقام اكبري، كله قوچي و اوحدي) و عامل پرتوتابي دانه گرده در دو سطح (پرتوديده و پرتونديده) در قالب طرح كاملاً تصادفي با پنج تكرار اجرا شد. صفات وزن ميوه (متوسط وزن دانه در خوشه)، متوسط طول و عرض ميوه در خوشه، درصد پوكي و خنداني اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد پرتوتابي باعث افزايش وزن دانه در ارقام كله قوچي و اوحدي در تلاقي با نر m1، و در ارقام كله‌قوچي و اكبري در تلاقي با نر m3 و كاهش وزن دانه در ارقام كله قوچي، اوحدي و اكبري در تلاقي با نر m2 گرديد. پرتوتابي درصد پوكي را افزايش و درصد خنداني را كاهش داد. به‌منظور بررسي اثر ليزر در ايجاد جهش بر ماده ژنتيكي دانه گرده، DNA استخراج شده از دانه‌هاي گرده پرتو ديده، پرتو نديده و تلاقي‌ها مورد تجزيه RAPD قرار گرفت. آغازگرهاي مورد استفاده 86 مكان را تكثيركردند كه 76% مكان‌ها چند شكل بودند. تجزيه خوشه‌اي دامنه تشابه ژنتيكي از 0.78 تا 0.43 را نشان داد كه حاصل تغييرات ژنتيكي بر اثر پرتوتابي و تنوع بين پايه‌هاي مادري است. گروه‌بندي جداگانه گرده پرتو ديده و پرتو نديده در دو گروه مجزا نشان داد كه ليزر موجب تغييرات ژنتيكي در DNA دانه گرده شده است.
عنوان نشريه :
فنآوري زيستي در كشاورزي
