تغييرات در استراتژي گياهان در زيستگاه هاي شور كوير ميقان با توجه به تئوري CSR، اراك

Variations in CSR strategies in satlands of Kavir-e-Meyghan, Arak

گروه بندي گونه هاي گياهي با توجه به ويژگي هاي عملكردي گياهان بر اساس تئوري CSR براي درك فرآيندها، عملكرد اكوسيستم و همچنين بررسي كيفيت تغييرات در طول شيب هاي محيطي مفيد است. اين تحقيق با هدف ارزيابي تغييرات در استراتژي گونه هاي گياهي در امتداد شوري خاك و چراي دام در منطقه حفاظت شده كوير ميقان اراك انجام گرديد. نمونه برداري به روش تصادفي- سيستماتيك انجام شد. طبقه بندي پوشش گياهي با روش گونه هاي شاخص دو طرفه در نرم افزار PC-ORD4.17 انجام گرديد. براي بررسي ارتباط پوشش گياهي با عوامل محيطي و آشفتگي، از روش غير خطي تحليل تطبيقي متعارفي و نرم افزارCanoco4.5 استفاده شد. از بين عوامل موثر بر تغييرات گروه هاي عملكردي و ساختار پوشش گياهي، شوري خاك به عنوان يك عامل محدود كننده و چراي دام به عنوان يك نوع آشفتگي مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه استراتژي تحمل تنش (S) بيشتر در سطوح شوري متوسط و زياد پراكنش دارند. استراتژي هاي گروه رقابتي (C) با فراواني 14/3درصد، بيشتر در مناطقي با شوري پايين و عدم وجود آشفتگي و يا چراي محدود دام، حضور داشته و استراتژي هاي گروه خرابه زي (R) با فراواني 7/1 درصد، بيشتر در مناطقي با چراي شديد دام پراكنش داشتند. حضور گونه هايي با استراتژي رقابتي در مناطق حفاظت شده با شوري پايين خاك، تئوري ظهور استراتژي رقابتي در مناطق بدون تنش و آشفتگي را تاييد كرد. بنابراين با استفاده از تئوري CSR، مي توان محدوديت هاي اكوسيستم ها را ارزيابي و پيش بيني كرد كه عكس العمل يك گونه با استراتژي خاص، در برابر تنش حاصل از تغيير عوامل محيطي مثل تغييرات اقليمي چگونه تغيير مي كند.

Classification of species in plant functional types (PFTs) according to Grime’s CSR theory has been found useful in understanding ecosystem functioning and processes and in quantifying variation along environmental gradients. The aim of this study was to assess variations in CSR strategies along stress and grazing gradients in Meyghan playa of Arak. The strategy of plant species was determined according to the Grime’s CSR strategies, based on Pierce’s method. Random- Systematic design was applied to sampling. Two-way indicator species analysis (TWINSPAN) was applied to classification of the ecological plant groups, and partial canonical correspondence analysis (pCCA) was used to identify relationship between environment factors, disturbance and the plant groups studied, using the PC-ORD4.17 and CANOCO4.5 software, respectively. Among the factors that affect plant functional types and the structure of vegetation, soil salinity as a stress factor and grazing as a kind of disturbance were studied. Results showed that stress-tolerant peaked in conditions of high salinity. Competitors with a frequency of 14.3% were mostly present in conditions of low salinity and disturbance/light grazing. Ruderals with a frequency of 7.1% were mostly present in condition of overgrazing. The presences of competitor in protected areas with low soil salinity confirmed the theory of appearance of competitive strategy in low/stress-free areas and light/graze-free. Therefore, it may be possible to use Grimes’s PFTs for assessing environmental constraints and predicting whether a species with a specific strategy is likely to be positively or negatively affected by changes in environmental stress due, for instance, to climate change.