مطالعه درون شيشه‌اي كيتوسان بر بهبود رشد پايه‌هاي مركبات تحت تنش كلريد سديم

شوري از جمله تنش‌هاي غيرزيستي است كه باعث كاهش رشد و عملكرد گياهان مي‌شود. مركبات از جمله درختان حساس به شوري طبقه بندي مي‌شوند. از اين رو پژوهشي جهت بررسي تاثير كيتوسان بر خصوصيات بيوشيميايي و تغذيه‌اي دو پايه مهم مركبات در سطوح مختلف تنش شوري در شرايط درون شيشه‌اي اجرا شد. آزمايش بصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار صورت گرفت. عامل اول شامل غلظت كلريد سديم در چهار سطح (0، 50، 75 و 100 ميلي‌مولار)، عامل دوم كيتوسان در سه سطح (100، 50 و صفر پي‌پي‌ام) و عامل سوم، پايه‌هاي مركبات (سيترنج و نارنج) بود. از محيط كشت موراشيگ و استوگ استفاده شد. پس از پرآوري در اولين واكشت غلظت‌هاي مختلف كلريدسديم را به محيط‌هاي كشت اضافه شد. با توجه به داده‌هاي تجزيه واريانس، برهمكنش سطوح شوري،كيتوسان و پايه‌هاي مركبات در بسياري از صفات موردآزمايش معني‌دار بود. با افزايش ميزان شوري تعداد برگ، طول شاخساره و ميزان پتاسيم و كلسيم برگ‌هاي نارنج و سيترنج بطور معني‌داري (در سطح يك درصد) كاهش، در حالي كه ميزان پرولين، قند محلول، كلر برگ‌ها و فعاليت آنزيم سوپراكسيدديسموتاز افزايش معني‌داري را نشان داد.كيتوسان بعنوان يك محرك رشد باعث افزايش تعداد برگ و طول شاخساره نسبت به تيمار شاهد (فاقد كيتوسان) تحت تنش شد. نارنج بعلت جذب كمتر يون كلر، حفظ بيشتر يون پتاسيم و تجمع بيشتر پرولين و قند محلول،در پاسخ به تنش شوري پايه متحمل‌تري نسبت به سيترنج بود. در نهايت،كيتوسان با تحريك آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدانتي و خنثي‌سازي راديكال‌هاي آزاد مي‌تواند بعنوان تركيبي جهت كاهش اثرات مخرب تنش شوري، پيشنهاد شود.