پديد آورندگان :
يشرپور، سجاد دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده علوم تربيتي و روان شناسي - گروه روان شناسي , اماني، شعله دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده علوم تربيتي و روان شناسي - گروه روان شناسي , نريماني، محمد دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده علوم تربيتي و روان شناسي - گروه روان شناسي
كليدواژه :
مواجهه‌درماني روايتي , استرس پس از سانحه , پس‌آسيبي , واكنش‌پذيري , سرطان
چكيده فارسي :
داف: سرطان مشكلي جهاني و در ايران نيز سومين علت مرگ‌ومير است. پيشرفت‌هاي اخير در درمان اين بيماري باعث افزايش طول عمر اين بيماران شده و اهميت توجه به سازگاري روان‌شناختي با بيماري را افزايش داده است. از آنجا كه اين بيماري، تهديدي براي زندگي فرد است، ابتلا به آن مي‌تواند باعث ايجاد علائم پس‌آسيبي شود و واكنش‌پذيري روان‌شناختي فرد را تشديد كند. اين پژوهش با هدف بررسي اثربخشي مواجهه‌درماني روايتي بر كاهش علائم پس‌آسيبي و واكنش‌پذيري بين‌فردي در بيماران مبتلا به سرطان انجام گرفت.
روش بررسي: اين مطالعه يك پژوهش آزمايشي با طرح پيش‌آزمون‌پس‌آزمون و گروه كنترل بود. جامعه آماري مطالعه حاضر را تمام بيماران زن سرطاني با اختلال استرس پس از سانحه، تشكيل دادند كه در فاصله زماني اول تير تا اواسط شهريور سال 1395 در بخش خون و انكولوژي بيمارستان مطهري فولادشهر اصفهان بستري شده و درمان‌هاي تكميلي و نگهدارنده شيمي‌درماني و راديولوژي را آغاز كرده بودند. براي انتخاب آزمودني‌ها، ليست تمامي بيماران با تشخيص سرطان در اختيار قرار گرفت و بعد از مراجعه به آن‌ها در محل بخش و تبيين اهداف پژوهش، مقياس اختلال استرس پس از سانحه مي‌سي‌سي‌پي و واكنش‌پذيري بين‌فردي روي كل 63 بيمار بستري در بخش اجرا و بعد از جمع‌آوري داده‌ها، 30 نفر از بين اين افراد كه نمره برش بيشتر از 65 در مقياس اختلال استرس پس از سانحه مي‌سي‌سي‌پي دريافت كرده بودند و تشخيص بدخيم داشتند، انتخاب شدند. در مرحله بعد مصاحبه باليني ساختاريافته براي تشخيص علائم اختلال استرس پس از سانحه بر اساس معيارهاي DSM-5 روي آن‌ها اجرا شد و بعد از تأييد تشخيص، اعضاي نمونه به دو گروه آزمايش و كنترل (هركدام 15 نفر) تقسيم شدند. سپس، مواجهه درماني روايتي به مدت شش جلسه 90دقيقه‌اي به صورت هفته‌اي يك‌بار در طول 2 ماه روي گروه آزمايش اجرا شد، ولي گروه كنترل هيچ مداخله‌اي دريافت نكردند. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس چند‌متغيري (مانكوا) و با نسخه 18 نرم‌افزار SPSS تجزيه و تحليل شدند.
يافته‌ها: نتايج نشان داد بعد از كنترل اثرات پيش‌آزمون، تفاوت معناداري بين ميانگين نمرات پس‌آزمون دو گروه در نمره كلي مقياس اختلال استرس پس از سانحه و مؤلفه‌هاي خاطرات رخنه‌كننده، ارتباط بين‌فردي، ناتواني در كنترل عاطفه و فقدان و افسردگي و دو مؤلفه واكنش‌پذيري بين‌فردي يعني همدلي و آشفتگي شخصي وجود دارد (0/05>P) كه نشان مي‌دهد مواجهه درماني روايتي بر كاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه و بهبود همدلي و آشفتگي شخصي بيماران سرطاني تأثير داشته است. اما طبق نتايج به‌دست‌آمده در خرده‌مقياس‌هاي خيال‌پردازي، داشتن ديد وسيع و نمره كلي واكنش‌پذيري به استرس، تفاوت معني‌داري بين دو گروه يافت نشد.
نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد مواجهه درماني روايتي از آنجا كه مداخله مبتني بر بيان و بازگويي جزئيات رويداد آسيب‌زا در محيط امن درماني است، مي‌تواند برنامه درماني مناسبي براي كاهش علائم پس‌آسيبي در بيماران مبتلا به سرطان باشد. اما اين روش درمان تأثير اندكي بر واكنش‌پذيري بين‌فردي دارد. بر اساس اين نتايج مي‌توان استفاده از اين روش را به عنوان يك روش مؤثر در بهبود علائم روان‌شناختي مرتبط با بيماري سرطان در كنار درمان‌هاي پزشكي پيشنهاد داد.
چكيده لاتين :
Objective As a universal problem, cancer is the third cause of deaths in Iran. Recent advances in the
treatment of this disease have been led to the prolonged life of these patients and increased the
importance of paying attention to their psychological adaptation to the disease. Since the disease is
a threat to individual life, perceiving the diagnosis of this disease can cause post-traumatic symptoms
and intensify the psychological reactivity of the individual. This study conducted in order to investigate
the effectiveness of Narrative Exposure Therapy (NET) on reducing the post-traumatic symptoms and
interpersonal reactivity in patients with cancer.
Materials & Methods This research is a pilot experimental study with pretest-posttest design with a control
group. The statistical population of this study included all female cancer patients with Post-Traumatic
Stress Disorder (PTSD), admitted to the Blood and Oncology Department of Motahari Hospital of Foulad
Shahr of Isfahan from July to September of 2016, and had completed complementary and maintenance
chemotherapy and radiology treatments. To select the subjects, the list of all patients with cancer
diagnosis was obtained and after referring them to the site of the section and explaining the goals of this
research, the scale of PTSD and the interpersonal reactivity were conducted to the all 63 hospitalizations
and after collecting data, 30 of these people who had a score higher than 65 in the scale of Mississippi
PTSD, and had malignant diagnosis were selected. In the next stage, structured clinical interviews, on
the basis of DSM-5 criteria for the diagnosis of PTSD symptoms, and after confirmation of diagnosis,
subjects were assigned to experimental group (n=15) and control group (n=15). The experimental group
received 6 sessions of 90 minutes of NET, but the control group received no treatment. Collected data
were analyzed by MANCOVA and ANCOVA tests using SPSS 18 software.
Results According to the results, after controlling for the pre-test effects, there was a significant
difference between the mean scores of the two groups in the total score of the PTSD scale and
the components of malicious memories, interpersonal communication, emotion control, depression,
and two interactive reactivity components, namely, empathy and personal discomfort exist
(P<0.05) indicating that NET has been effective in reducing symptoms of traumatic stress disorder
and empathy and improving personal empathy and discomfort in cancer patients. But according to
the results in the fantasy subscales, having a broad vision and overall stress response score did not
find a significant difference between the two groups.
Conclusion The results of this study revealed that NET can be an appropriate therapeutic program for
reducing post-traumatic symptoms in patients with cancer because this intervention is based on the expression
and retrieval of the traumatic event's details in a safe environment of therapy, but this intervention
has less effect on interpersonal reactivity. Based on these results, it can be recommended using this
intervention as an effective method for improvement of psychological problems related to diagnosing
cancer along with biological treatments in patients with cancer.
