مدل يابي رابطه بين فرايندهاي نگراني با نشانه هاي افسردگي و بي خوابي مراقبان افراد مبتلا به سرطان

Modeling the Relationship between Worry Processes with Symptoms of Depression and Insomnia in Caregivers of Individuals with Cancer

زمينه و هدف بيماري افراد مبتلا به سرطان يكي از عوامل عمده پريشاني مراقبان آن‌ها است. در همين راستا پژوهش حاضر با هدف مدل يابي رابطه بين فرايندهاي نگراني با نشانه‌هاي افسردگي و بي‌خوابي مراقبان افراد مبتلا به سرطان انجام گرديد. مواد و روش‌ها اين پژوهش يك مطالعه توصيفي از نوع همبستگي بود. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه مراقبان افراد مبتلا به سرطان شهر مشهد بود. از بين مراقبان افراد مبتلا به سرطان مراجعه‌كننده به بيمارستان 200 نفر به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزارهاي اين پژوهش شامل شاخص شدت بي‌خوابي، مقياس تحمل‌ناپذيري بلاتكليفي و پرسشنامه‌هاي افسردگي بك، اجتناب شناختي، فراشناخت و همچنين پذيرش و عمل بود. براي تحليل داده‌ها از روش‌هاي همبستگي پيرسون و تحليل مسير استفاده شد. يافته‌ها نتايج نشان داد بين فرايندهاي نگراني ازجمله تحمل‌ناپذيري بلاتكليفي، اجتناب تجربه‌اي و نگراني درباره نگراني (فرانگراني) با نشانه‌هاي افسردگي و بي‌خوابي مراقبان بيماران مبتلا به سرطان رابطه وجود دارد، اما رابطه‌اي بين اجتناب شناختي با افسردگي و بي‌خوابي مراقبان وجود ندارد. تحمل‌ناپذيري بلاتكليفي، اجتناب تجربه‌اي و فرانگراني پيش‌بيني كننده افسردگي بودند، در مقابل تحمل‌ناپذيري بلاتكليفي پيش‌بيني كننده بي‌خوابي بود. مدل اصلاح‌شده مربوط به پيش‌بيني نشانه‌هاي افسردگي و بي‌خوابي مراقبان افراد مبتلا به سرطان بر اساس فرايندهاي نگراني از برازش مطلوبي برخوردار بود. نتيجه‌گيري نتايج اين پژوهش از نقش فرايندهاي نگراني در پيش‌بيني نشانه‌هاي افسردگي و بي‌خوابي مراقبان افراد مبتلا به سرطان حمايت مي‌كند.

Aim and Background Disease in individual with cancer is a major source of distress for caregivers. Therefore, the aim of present study was to modeling the relationship between worry processes with symptoms of depression and insomnia in caregivers of individuals with cancer. Methods and Materials This study was a descriptive correlational study. The statistical population of this study included all caregivers of individuals with cancer in Mashhad city. Two hundred of caregivers of indiv iduals with cancer were selected through convenience sampling. The tools of this study include Insomnia Severity Index (ISI), Beck Depression Inventory-II (BDI-II), Cognitive Avoidance Questionnaire (CAQ), Intolerance of Uncertainty Scale (IUS), Metacognition Questionnaire (MCQ), and Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II). Data were analyzed by SPSS24, using Pearson correlation test and path analysis. Findings The results showed that there are a significant relation between worry processes such as intolerance of uncertainty, experiential avoidance and worry about worry (meta-worry) with symptoms of depression and insomnia in caregivers of cancer patients, but there is no relationship between cognitive avoidance and symptoms of depression and insomnia. Intolerance of uncertainty, experiential avoidance and worry about worry were predictors of depression, whereas intolerance of uncertainty predicted insomnia. The modified model for predicting the symptoms of depression and insomnia in caregivers of individual with cancer based on worry processes had a good fit. Conclusion The results of this study support the role of worry processes in the symptoms of depression and insomnia in caregivers of cancer patients