شناسايي موانع بكارگيري فن‌هاي حسابداري مديريت در نظام سلامت كشور: مطالعه موردي بيمارستان‌هاي استان آذربايجان شرقي

Identifying the Barriers to Apply Management Accounting Techniques in Iranian Health System (A Case Study of East Azarbaijan Hospitals)

مقدمه: بكارگيري فن‌هاي حسابداري مديريت در نهادهاي دولتي و وابسته به دولت مانند بيمارستان‌ها از ضرورت‌هاي اساسي است. در اين راستا، پژوهش حاضر به ارزيابي موانع بكارگيري فن‌هاي حسابداري مديريت در بيمارستان‌ها و درمانگاه‌هاي دولتي استان آذربايجان شرقي مي‌پردازد. روش پژوهش: روش پژوهش مورد استفاده اكتشافي پيمايشي از نوع نظرسنجي است. جامعه آماري پژوهش را كليه كاركنان حوزه مالي بيمارستان‌ها و درمانگاه‌هاي دولتي استان آذربايجان شرقي در سال 1395 تشكيل مي‌دهد. نمونه پژوهش، 217 نفر است. به‌منظور بررسي پرسش‌هاي پژوهش از آزمون‌هاي t يك نمونه‌اي و آزمون ميانه استفاده شد. يافته‌ها: يافته­هاي پژوهش حاكي از آن است كه موانع بكارگيري فن‌هاي حسابداري مديريت در بيمارستان­ها و درمانگاه­هاي دولتي استان آذربايجان شرقي شامل عوامل فرهنگي، سازماني و قانوني، شناخت و آموزش­هاي قبلي افراد و هماهنگي مناسب و موارد مرتبط با كاركنان واحد حسابداري (نبود تمايل و ضعف كاركنان براي فعاليت در واحد حسابداري مديريت) است. نتيجه‌گيري: به مديران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به‌ويژه مديران بيمارستان­هاي دولتي استان آذربايجان شرقي پيشنهاد مي‌شود در جهت رفع موانع بكارگيري فن‌هاي حسابداري مديريت در بيمارستان­هاي دولتي، واحد حسابداري مديريت را ايجاد و با راه­اندازي رشته «حسابداري مديريت بهداشت و درمان» نيازهاي سازمان خود را تأمين كنند. هم­چنين، مديران بيمارستان­ها با رويكردي مثبت نسبت به كاركناني كه در زمينه استفاده از فن‌هاي حسابداري مديريت ايفاي نقش مي‌كنند، هماهنگي لازم براي فعاليت­هاي آنان را با ساير واحدهاي بيمارستان فراهم كنند.

Introduction: Applying management accounting techniques in governmental institutes and government-dependent institutes like hospitals is one of the necessities. In this regard, this study evaluates the barriers to apply management accounting techniques in governmental hospitals and clinics of East Azarbaijan. Method: The research method is exploratory-survey. The statistical population included all staff of financial department in governmental hospitals and clinics of East Azarbaijan in 2016. The sample of the study was 217 people. To test the research questions, one sample t-test and median test were administered. Results: The results show that the barriers of applying management accounting techniques in governmental hospitals and clinics of East Azarbaijan involve cultural, organizational, and legal barriers, recognition and individual prior training, and proper coordination, as well as issues related to the staff of accounting department (lack of tendency and staff weakness to work in management accounting department). Conclusion: Mangers of the Ministry of Health and Medical Education, particularly managers of East Azarbaijan governmental hospitals, are suggested to run a management accounting department to eliminate the barriers of management accounting techniques in governmental hospitals and present management accounting of healthcare major to fulfill their organization’s needs. Also, the managers of hospitals with a positive approach to the staff playing role in using management accounting techniques should organize the required coordination with other sections of the hospital for their activates.