خوانش قصه‌هاي جامعه از متن فضاي شهري: تقويت و تداوم حس مكان

Reading Society’s Stories from the Urban Space as a text: Corroboration and Continuation of Sense of Place

در سال‌هاي اخير علي‌رغم فراگير شدن بحث‌هاي جهاني شدن و گسترش روابط در دنياي مجازي همچنان مكان و حس مكان، كانون توجه بسياري از پژوهش‌هاي نظري و تجربي است. اهميت يكپارچگي رويكردهاي عيني و ذهني به اين مفاهيم، بر تعادل و موازنه پرداختن توامان به ويژگي‌هاي فيزيكي مكان‌ها و ارزش‌هاي اجتماعي و فرهنگي جامعه تاكيد مي‌كند. در اين زمينه روايت قصه‌هاي جامعه شامل خاطرات، باورها، ارزش‌ها و اسطوره‌هاي جامعه در فضاهاي شهري، بر تقويت پيوند با آن‌ها موثر خواهند بود. اين در حالي است كه در پرداختن به فضاها و مكان‌هاي شهري، اغلب قصه‌ها و رويدادهاي پيشين آن‌ها مورد غفلت واقع مي‌شوند. بنابراين پرداختن به روايت‌هاي جامعه در متن فضاهاي شهري به‌عنوان عامل اتصال‌دهنده افراد به محيط زندگي آن‌ها ضروري است. در اين مقاله نقش قصه‌هاي جامعه و روايت آن‌ها در تقويت حس مكان بررسي شده است. پرسش اصلي اين است كه چگونه مي‌توان به كمك روايت و خوانش قصه‌هاي جامعه در فضاهاي شهري، حس مكان را تقويت كرده و تداوم بخشيد؟ به اين منظور با به‌كارگيري روش توصيفي تحليلي، نخست، متون و نظريه‌هاي مرتبط در اين زمينه، مرور و مفاهيم و آراء صاحب‌نظران بررسي شده است. سپس روابط ميان مفاهيم اصلي تشريح و تحليل شده است. بر پايه تاثير مثبت و تقويت‌كننده روايت قصه‌هاي مكان بر حس مكان، و در قالب رويكرد نشانه‌شناسي لايه‌اي، فضاي شهري به‌عنوان يك متن و قصه‌هاي آن نيز به‌عنوان يكي از لايه‌هاي متني معرفي شد. به‌منظور حفظ انسجام كليت متن مكان، بايد نقش و ارزش لايه‌هاي مختلف متني مكان فعاليت‌ها، كالبدي، تصورات با نقش و ارزش لايه متني قصه‌هاي مكان همسو بوده و يكديگر را تقويت كنند. براي نمايش قصه‌ها، طي فرآيندي بايد مشخص شود كدام قصه‌ها براي جامعه از اهميت بيشتري برخوردار است، سپس روش‌ها و عناصر نمايش‌دهنده آن‌ها كالبدي و غيركالبدي تعيين شوند.

During the recent years, despite the suffusion of the globalization discussions and expansion of the relationships in the virtual world, the place and sense of place are still in the focal point of the attention in many of the theoretical and empirical studies. The importance of integrating the objective and subjective approaches into these concepts underlines the balance and equilibrium in concomitantly dealing with the physical properties of the places and the social and cultural values of the society. In this regard, narrating the society’s stories, including memories, beliefs, values and myths in the urban space, would be effective in the strengthening of the bond with them. This is while the majority of the prior stories and events are neglected in dealing with urban spaces and places. Thus, it is necessary to deal with the society’s narrations in the text of urban space as the factor connecting the individuals to their living environments. The present article investigates the role of the society’s stories and their narrations in respect to the fortification of the sense of place. The main question is that how the sense of place can be reinforced and continued by the assistance of the narrations and readings of the society’s stories in the urban spaces? To do so, use has been made of a descriptive-analytical method to firstly review the texts and theories related to this issue and explore the experts’ concepts and notions; then, the primary concepts’ interrelationships are explicated and analyzed. Based on the positive and corroborating effect of the narrations of the place stories on the sense of place and within the format of the layered semiotic approach, the urban space will be introduced as a text and its stories are consequently considered as the textual layers. In order to preserve the coherence of the place’s text in whole, the role and value of the various layers of the place’s text- activities, form and imaginations- should be aligned with and strengthening the value and role of the textual layer of the place’s stories. To display the stories, it has to be specified within a context that which stories are of greater importance to society. Then, the physical and non-physical methods and elements showcasing them should be determined.