اعتبارسنجي روش ميانگين‌گيري دوگانه سرعت براي جريان كندشونده در رودخانه‌ هاي بستر درشت دانه

درك برهمكنش اشكال بستر و ويژگي‌هاي جريان در مجاري باز، كمك‌هاي شاياني در اجراي بهتر پروژه‌هاي زيست‌محيطي و مهندسي رودخانه از قبيل احيا و ساماندهي رودخانه‌ها، كنترل آلودگي آب و طراحي كانال پايدار خواهد كرد. در اين تحقيق، روش ميانگين‌گيري دوگانه براي برآورد سرعت جريان و سرعت برشي تحت جريان غيريكنواخت كندشونده در دو بازه از رودخانه‌هاي بستر درشت دانه هراز (مازندران) و رستم‌آباد (چهار محال بختياري) مورداستفاده قرارگرفته است، براي اندازه‌گيري سرعت جريان در هر نقطه از نيمرخ سرعت از دستگاه ADV با فركانس 200 هرتز و مدت زمان 120 ثانيه استفاده شده است. رودخانه هاي هراز و رستم آباد ازلحاظ هيدروليكي داراي بستر شن و قلوه‌سنگ با شناوري نسبي(نسبت عمق جريان به قطر ميانه ذرات رسوب) به ترتيب 10.4و 4.4 هستند. با توجه به استفاده كم از روش ميانگين‌گيري دوگانه در رودخانه‌هاي ايران، اعتبار اين روش با استفاده از قانون لگاريتمي و روش مشخصات لايه‌مرزي در محاسبه سرعت برشي در امتداد بخش گودي شكل بستر موردبررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه جريان لايه مرزي به دو بخش لگاريتمي (ناحيه داخلي) و بخش خارجي قابل‌تقسيم است. در ناحيه داخلي جريان ( z / h 0.3 0.02)، نيم‌رخ ميانگين‌گيري دوگانه سرعت از قانون لگاريتمي پيروي كرده و در ناحيه خارجي بدون الگوي خاصي از آن منحرف مي‌شود. نتايج اين تحقيق مي‌تواند به برآورد مناسب‌تر پارامترهاي هيدروليكي و در پي آن به كاهش هزينه‌هاي اقتصادي طرح‌هاي هيدروليكي به‌ويژه در رودخانه‌ها كمك نمايد.