بررسي شكست خواب، عمق و تراكم بهينه كاشت بذر كلماتيس اصفهاني (Clematis ispahanica) (مطالعه موردي: شهرستان بوانات، استان فارس)

كلماتيس اصفهاني (Boiss Clematis ispahanica) گونه‌ كميابي از تيره آلاله (Ranunculaceae) است كه داراي ارزش علوفه‌اي و دارويي مي‌باشد. بذرهاي اين گونه گياهي داراي خواب بوده و جوانه‌زني بسيار كمي دارند، لذا افزايش درصد جوانه‌زني بذرها توسط روش‌هاي آزمايشگاهي مي‌تواند در احياي اين گياه مؤثر باشد. در اين تحقيق، با توجه به اندازه ريز بذر گياه كلماتيس، براي شكستن خواب بذرهاي اين گياه از تيمارهاي اسيد سولفوريك 95 % (به مدت 5، 10 و 20 ثانيه) ، آب داغ (70 و 90 درجه سانتي‌گراد به مدت 15 دقيقه)، اتانول 96% (به مدت 48 ساعت)، اسيد كلريدريك (به مدت 2، 4 و 6 دقيقه)، نيترات پتاسيم 2% ( به مدت 48ساعت)، كلريد سديم 50 ميلي مولار (به مدت 48 ساعت) و خراش‌دهي با استفاده از كاغذ سمباده استفاده شد. كاشت بذر اين گونه در عمق‌هاي مختلف (1، 1.5 و 2.5 سانتي‌متر) و تراكم‌هاي مختلف (30، 50 و 70 عدد بذر در متر مربع) نيز، در مزرعه انجام شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 18 و از طريق تجزيه‌ واريانس يكطرفه (ANOVA) و آزمون دانكن انجام شد. نتايج نشان داد كه تيمارهاي كلريد سديم، نيترات پتاسيم و خراش‌دهي اثرگذارترين تيمارها در بهبود درصد و سرعت جوانه‌زني بذرهاي كلماتيس اصفهاني مي‌باشند. عمق كاشت اثر معني‌داري (0.05 P) بر درصد جوانه‌زني بذر داشت اما تراكم كاشت اثر معني‌داري بر درصد جوانه‌زني بذر نداشت. تيمار خراش‌دهي با استفاده از كاغذ سمباده با توجه به عدم استفاده از مواد شيميايي در آن نسبت به تيمارهاي موثر ديگر مزيت داشته و جهت شكستن خواب بذرهاي اين گونه گياهي توصيه مي‌شود. مقدار1.12 كيلوگرم در هكتار (معادل 30 عدد بذر در هر متر مربع) با توجه به وزن هزاردانه بذر (3.73 گرم)، در عمق 1.5 سانتي‌متري جهت كشت بذر اين گونه گياهي در منطقه مورد مطالعه پيشنهاد مي‌شود.