شكستن خواب و بهبود جوانه‌زني بذر چهار گونه گياه دارويي از تيره چتريان تحت تأثير تيمارهاي اسيد جيبرليك و سرمادهي

گياهان تيره چتريان به دليل اهميت دارويي و اقتصادي بالا، يكي از مهمترين تيره هاي گياهي محسوب مي شوند. وجود خواب در بذر گياهان اين تيره يكي از موانع عمده جهت كشت و اهلي كردن آنها مي باشد. اين پژوهش به منظور تعيين بهترين تيمار جهت شكستن خواب در بذر چهار گونه دارويي مهم از تيره چتريان شامل آنغوزه (Ferula assafoetida)، باريجه (Ferula gummosa)، كرفس كوهي (Kelussia odoratissma) و زيره سياه (Carum carvi L) انجام گرفت. بدين منظور براي هر گونه 14 تيمار شامل شاهد، سرمادهي مرطوب در مدت زمان هاي 10، 20، 30، 40، 50، 70 و 90 روز، جيبرليك اسيد 200، 400، 600 و 800 پي پي ام، تيمار تلفيقي جيبرليك اسيد 400 پي پي ام به همراه سرمادهي 30 و 70 روز در قالب طرح كاملاً تصادفي در چهار تكرار مورد مطالعه قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در هر چهار گونه با افزايش مدت زمان سرمادهي و افزايش غلظت جيبرليك اسيد، درصد و سرعت جوانه زني، طول ريشه چه و ساقه چه و شاخص بنيه بذر بهبود و نسبت به شاهد تفاوت معني داري پيدا كردند. تيمار تلفيقي سرمادهي 70 روز به همراه جيبرليك اسيد 400 پي پي ام بهترين تيمار براي شكستن خواب بذرهاي آنغوزه (88 درصد)، باريجه (95 درصد) و كرفس كوهي (87 درصد)، همچنين تيمار سرمادهي 90 روز بهترين تيمار براي شكستن خواب بذرهاي زيره سياه (87 درصد) بودند. با توجه به نتايج بدست آمده و نظر به اينكه تيمار جيبرليك اسيد توانست جانشين بخشي از نياز سرماي جهت شكستن خواب شود، مي توان نتيجه گرفت كه بذرهاي مورد مطالعه داراي درجات مختلفي از خواب فيزيولوژيكي مي باشند