تاثيرپذيري بازرگاني داخلي از شاخص‌هاي نهادي اقتصاد بازرگاني

The Impact of Institutional Factors on Domestic Trade in Iran

در جوامع امروزي، در مورد نقش موثر دولت در سيستم اقتصادي، ترديدي وجود ندارد. در هر سيستم اقتصادي دولت و بازار فرآيندهاي اقتصادي را تنظيم و هدايت مي‌كنند. سيستم اقتصادي، علاوه بر دولت و بازار، يك عنصر مهم ديگر را نيز در بر دارد: بستر نهادي. بستر نهادي، در واقع حلقه واسط ميان دولت و بازار است؛ لذا هدف اصلي تحقيق حاضر بررسي جايگاه نهادها (سياسي، اقتصادي و اجتماعي) بر حجم بازرگاني داخلي در اقتصاد ايران مي‌باشد. براي دستيابي به اين هدف در فضاي نرم افزار XLSTAT با روش PLSاقدام به اولويت بندي نهادهاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي بر حجم بازرگاني داخلي نموديم. نتايج حاكي از اين واقعيت بود كه به ترتيب نهادهاي سياسي، نهادهاي اجتماعي و اقتصادي داراي بالاترين سهم اثرگذاري بر حجم تجارت داخلي مي‌باشند. بر اساس نتايج حاصل از برآورد مدل، به ترتيب شاخص نهادهاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي به ميزان 42/0، 379/0 و 435/0- درصد بر حجم تجارت داخلي تأثير معنادار داشتند. بر اين اساس با توجه به تأثير منفي شاخص‌ نهادهاي سياسي بر حجم تجارت داخلي، پيشنهاد مي‌گردد سياست‌هاي گسترش دولت الكترونيك جهت كنترل فساد و شفاف شدن فعاليت‌هاي در راستاي كار سياست‌گذاران مورد توجه قرار گيرد.

In modern societies, there is no doubt about the importance of the role of governments in economic systems. In any economic system, the state and the market regulate and guide the economic processes. Other than these, there is another important element involved, namely institutional context. In fact, institutional context is an intermediate link between the state and the market to mediate their interactions. Institutional context determines the boundaries of the state and the market. The aim of this study is to investigate the impacts of political, economic and social institutions on the volume of domestic trade in Iran. To achieve this goal, the XLSTAT PLS software was used to prioritize political, economic and social institutions on the domestic trade volume of our economy. The results indicated that political, social and economic institutions have the greatest effects on the volume of the domestic trade. According to the results of the model, the indices of economic, social and political institutions respectively at the rate of 0.42, 0.379 and - 0.435 percent are suggestive of their significant effects on the volume of the domestic trade. Due to the negative effect of political institutions in this case, it is proposed that the development of e-government policies to control corruption as well as the transparency of activities in line with policy makers to improve the institutional indicators be taken into consideration.