طراحي و تبيين الگوي همكاري-رقابت: مورد مطالعه گروه سايپا

Identifying and Explaining a Model of Coopetition: A Case Study of SAIPA Group

كسب موقعيت رقابتي و ارتقاء رقابت‌پذيري يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي شركت‌ها است. همكاري-رقابت به معني همكاري و رقابت هم‌زمان شركت‌ها، راهبردي است كه به‌منظور كسب، حفظ و ارتقاء جايگاه رقابتي در دو دهه اخير موردتوجه بسياري از شركت‌ها قرارگرفته است. صنعت خودروسازي دنيا يكي از صنايعي است كه در استفاده از اين راهبرد پيشگام بوده است. شركت­هاي خودروساز ايراني هم به دنبال رقباي جهاني خود از اين راهبرد استفاده كرده­اند. اما بررسي‌هاي انجام­ گرفته حاكي از اين است كه تاكنون الگويي از همكاري-رقابت در صنعت خودروسازي ايران شناسايي نشده است. اين پژوهش با رويكرد كيفي و استراتژي نظريه پردازي داده بنياد به شناسايي و تبيين الگوي همكاري-رقابت در گروه خودروسازي سايپا مي پردازد. جامعه آماري اين پژوهش گروه خودروسازي سايپا است كه با استفاده از روش نمونه­گيري هدفمند تا رسيدن به اشباع نظري با تعداد 15 نفر از خبرگان و مديران اين گروه مصاحبه شده و 10 مستند مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج حاصل از پژوهش حاكي از آن است كه الگوي همكاري-رقابت در گروه خودروسازي سايپا شامل دو بخش اصلي است. بخش اول شامل محرك‌هاي همكاري-رقابت كه شامل دودسته كلي از محرك‌هاي داخلي و خارجي با محوريت منابع و قابليت‌ها است و بخش دوم به قالب و شكل همكاري خودروسازان با رقبا مي‌پردازد.

One of the significant challenges of companies is achieving a competitive position and promoting competitiveness. Coopetition, which means the simultaneous cooperation and competition of companies, is a strategy which has attracted the attention of many companies for the last two decades. The strategy has been used to achieve, maintain and promote competitive positions. Iranian automobile companies have also used this strategy following their global competitors. However, as some studies indicate, it has not been modeled in Iran’s automotive industry yet. Indeed, it is not obvious what type of coopetition model is implemented in Iran. This paper aims to identify and explain a coopetition model in Iran’s automotive industry using qualitative methodological tools and the grounded theory. The statistical population of this study is SAIPA Group, and the sampling method is theoretical sampling. Until theoretical saturation was reached, 15 experts and managers of this group were interviewed, and more than 10 documentaries were reviewed. The results showed that the coopetition pattern in SAIPA has two main parts. The first part includes coopetition drivers which involve two general categories of internal and external drivers based on resources and capabilities, and the second part deals with the type of cooperation between automakers and competitors.