تأثير آموزش پيمايش مديريت رفتار از طريق سلامت همراه به مادران بر كاهش نشانگان ضديت و بيش جنبشي كودكان مبتلا به اختلال نافرماني مقابله‌اي: يك مطالعه آزمايشي تك نمونه

The Effect of Training Flow Chart Behavioral Management Program by Mobile to Mothers of Children with Oppositional Defiant Disorder for Reducing Oppositional and Hyperactivity Symptoms: one-single sample experimental study

مقدمه: ضديت و بيش جنبشي از جمله رفتارهاي كودكان مبتلا به اختلال نافرماني مقابله‌اي مي‌باشند. با توجه به تغييرات زندگي‌، مسافت و مشغله زياد والدين فرصت مراجعه حضوري به درمانگر وجود ندارد؛ لذا اين پژوهش با هدف تعيين اثربخشي آموزش پيمايش مديريت رفتار از طريق سلامت همراه به مادران بر كاهش نشانه‌هاي ضديت و بيش جنبشي كودكان با اختلال نافرماني مقابله‌اي انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع طرح‌هاي تك آزمودني AB است. اين پژوهش در شهر تهران و در سال 1397 اجرا شد. در اين پژوهش، 4 مادر كه نمرات بالايي به رفتار ضديت و بيش جنبشي فرزندشان داده بودند، براي آموزش انتخاب شدند. مادران، برنامه آموزشي مديريت رفتار را در 8 جلسه به صورت 6 جلسه مجازي و از طريق تلفن همراه و 2 جلسه حضوري توجيهي دريافت كردند. داده‌هاي پژوهش با استفاده از جداول، درصد بهبودي و شاخص تغيير پايا اندازه‌گيري شدند. نتايج: يافته‌ها نشان داد كه درصد بهبودي كل براي هر سه كودك در متغير اول ضديت 61/43 و در متغير دوم بيش جنبشي 69/74 به دست آمد. بعد از پيگيري يك‌ماهه، درصد بهبودي كل در هر دو متغير افزايش پيدا كرد (75/77 و 79/47). بعد از پيگيري يك‌ماهه اثرات درمان همچنان ادامه داشت. در نتيجه هر دو فرضيه از نظر باليني معنادار است. نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي به دست آمده مي‌توان نتيجه گرفت كه اين آموزش كم هزينه، در دسترس و مي‌تواند مكملي براي ارائه خدمات بهداشت روان حضوري به مادران با فرزند مشكل‌دار باشد.

Introduction: Opposition and hyperactivity are among behaviors of children with Oppositional Defiant Disorder (ODD). Nowadays, due to the changes in life style and busy life, direct referring to health provider is difficult. Therefore, the present study was done to examine the effectiveness of training behavior management flowchart by mobile to mothers for reducing oppositional and hyperactivity symptoms in children with oppositional defiant disorder. Method: This research was done in Tehran/ Iran in 2018 and through single case experiment by A-B model. Four mothers whose children had gained high scores of ODD were selected for training in eighth sessions of 60-90 minutes. Mothers received the training program of behavior management for six virtual sessions through mobile phone and two in person sessions. Data were analyzed using chart, improve percent and RCI. Results: The overall improvement was 61.43% for defiant and 69.74% for hyperactivity. In one-month follow up, both mentioned variables improved (75.77% and 79.47% respectively). According to the results, the two hypotheses were clinically significant. Conclusion: The mobile health technology is a low cost, available, and suitable method for mental health services and can be used as a complementary health service for mothers who have a child with oppositional defiant disorder.