عنوان مقاله :
پاسخ دبي جريان به تغييرات بارندگي با استفاده از شاخص الاستيسيته اقليمي در برخي از ايستگاههاي هيدرومتري استان اردبيل
پديد آورندگان :
نصيري خياوي ، علي دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده ي منابع طبيعي , فرجي ، علي دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده ي كشاورزي و منابع طبيعي , مصطفيزاده ، رئوف دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه منابع طبيعي
كليدواژه :
تغييرات دبي جريان , واكنش هيدرولوژيك , شاخص الاستيسيته بارش , متغيرهاي اقليمي , نمودار سه متغيره
چكيده فارسي :
الاستيسيته بارش يكي از ابزارهايي است كه در تعيين ميزان حساسيت دبي رودخانه به متغير بارش استفاده ميشود. هدف اصلي پژوهش، محاسبه ي شاخص الاستيسيته بارش در برخي از ايستگاههاي هيدرومتري استان اردبيل ميباشد. بر اين اساس مقادير شاخص الاستيسيته محاسبه گرديد و براي بررسي تغييرات شاخص الاستيسيته از نمودار سه متغيره استفاده شد. نتايج نشان داد كه بازه ي عددي شاخص الاستيسيته بين 21/2 تا 96/3 ميباشد كه بيشترين و كمترين ميزان اين شاخص بهترتيب مربوط به ايستگاههاي اربابكندي و شمسآباد است. تغييرات شاخص الاستيسيته در دبيهاي پايين، بيشتر است. همچنين در ماههاي خشك سال مقدار شاخص الاستيسيته بالاتر از ساير ماههاست كه به اين معني است كه بارش در ماههاي خشك سال تأثير بيشتري بر افزايش دبي داشته است. با توجه به نمودار تغيير ماهانه شاخص الاستيسيته و بارش ميتوان گفت، در ماههاي پرباران و كمباران دامنه مقادير بارش بهترتيب 4515 و 200 ميليمتر بيشترين مقدار شاخص الاستيسيته محاسبه شده است. كاهش مقادير الاستيسيته در مقادير بارش كم را ميتوان به تأثير اندك بارشهاي كم در توليد رواناب مرتبط دانست، در حاليكه در بارشهاي زياد كاهش الاستيسيته با همزماني وقوع بارش و دبيهاي بالا در فصول پرآب توجيه ميشود. در مجموع ميتوان گفت كه شاخص الاستيسيته بارش، امكان مقايسه واكنش آبخيزها را در توليد رواناب و عكسالعمل به متغيرهاي اقليمي فراهم مينمايد.
عنوان نشريه :
هيدروژئومورفولوژي