بررسي بيماري‌زايي Fusarium equiseti و Colletotrichum graminicola بر دو گونه سوروف و پنج رقم برنج به روش باي‌پلات

سوروف (Echinochloa spp.) از زيان‌بارترين علف‌هاي هرز در مزارع برنج است. قارچ هاي مختلف‌ نقش مهمي در كنترل زيستي علف‌هاي هرز، به ويژه سوروف در مزارع برنج دارند. در اين تحقيق، قارچ‌هاي Fusarium equiseti و Colletotrichum graminicola از دو گونه سوروف E. oryzicola و E. crusgalli جداسازي و سپس اثر بيماري‌زايي آن ها بر اين دو گونه علف هرز و پنچ رقم برنج در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار بررسي شد. مايه‌زني ژنوتيپ‌ها با اين دو قارچ با استفاده از سوسپانسيون اسپور قارچ شامل 106 اسپور در ميلي‌ليتر آب مقطر استريل انجام شد. به‌منظور بررسي ميزان بيماري‌زايي قارچ‌ها (به‌عنوان پاتوژن) روي ژنوتيپ‌ها و آسان‌ترشدن تجسم هم‌زمان روابط پاتوژن‌ها و ژنوتيپ‌ها از باي‌پلات ژنوتيپ در ميزبان استفاده شد. نتايج تجزيه داده ها اثر معني‌دار عامل بيماري‌زا را بر شدت بيماري و كاهش صفات وزن خشك، وزن تر و ارتفاع گياهچه‌هاي برنج نشان داد.تجزيه باي‌پلات نيز برهمكنش قابل تمايز بين پاتوژن‌ها و ژنوتيپ‌هاي سوروف و برنج را از نظر صفات مورد مطالعه نشان داد.نماي تستر متوسط باي‌پلات نشان داد كه از نظر شدت بيماري، سپيدرود و بينام به‌ترتيب حساس‌ترين و متحمل‌ترين ژنوتيپ‌ها در مقابل اين دو قارچ بودند. نماي روابط باي‌پلات نيز نشان داد كه شدت بيماري با كاهش وزن خشك گياهچه همبستگي مثبت بيش تري داشت. رقم هاشمي با توجه به نزديكي به مبدأ باي‌پلات، داراي مقاومت افقي در برابر دو قارچ مورد بررسي بود و مي‌توان از كنترل زيستي اين دو قارچ عليه سوروف در مزارع كاشت آن استفاده كرد. در مجموع، نتايج اين تحقيق بر اساس شدت بيماري نشان داد كه قارچ C. graminicola آثار آنتاگونيستي بيش تري در مقايسه با قارچ F. equiseti به‌ويژه بر گونه E. crusgalli داشت.