پديد آورندگان :
عبدلي، رحيمه دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي , صداقت، محمدمهدي دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي , عشاقي، محمد علي دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي , عدالت، حميده دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي , تلمادره اي، زكيه دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي , آذرمي، سحر دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي , رفيع نژاد، جواد دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي
كليدواژه :
كنه هاي سخت , ناقل , تب خونريزيدهنده كريمه –كنگو , شمال غرب , ايران
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: كنه هاي سخت از مهمترين انگل هاي خون خوار اجباري و خارجي مهره داران مي باشند كه باعث پراكنش انتقال بسياري از عوامل بيماري زا از جمله بيماريهاي آربو ويروسي، بورليايي، ريكتزيايي و...مي شوند. اين مطالعه به منظور تعيين وضعيت كنه هاي سخت ناقلين تب خونريزيدهنده كريمه – كنگو انجام شد.
روش كار: اين مطالعه به صورت توصيفي-مقطعي در شهرستان هاي اهر و كليبر استان آذربايجان شرقي انجام شد. با توجه به وجود دو منطقه كوهستاني و جنگلي مناطق مورد مطالعه به صورت خوشه اي-تصادفي انتخاب و نمونه گيري به روش مستقيم و با پنس از روي حيوان انجام شد، نمونه هاي جمع اوري شده با استفاده از كليد هاي شناسايي معتبر تشخيص داده شدند.
نتايج: در اين مطالعه 1400 دام (1000 رأس گوسفند ،200 رأس بز، 180 رأس گاو، 20 رأس گاوميش) مورد بررسي قرار گرفت كه از اين تعداد دام 2022 عدد كنه سخت جدا گرديد كه به‌طور متوسط ميزان آلودگي كنه در هر رأس دام 1/44 عدد بود و به تفكيك دام، در هر رأس گاو (9/25)، گاوميش (0/9)، (گوسفند (0/32) و بز (0/11) عدد بود. كنه هاي صيد شده شامل 498 عدد (24/63%) نر، 741 عدد (36/65%) ماده و 782 عدد (38/67%) نمف و يك عدد لارو بودند. از نظر تنوع كنه هاي صيد شده مركب از چهار جنس هيالوما (88/82%)، ريپي سفالوس(8/8%)، درماسنتور(1/58%) و همافيزاليس (0/8%)، بودند كه از جنس هيالوما سه گونه هيالوما آناتوليكوم (39/22%)، هيالوما مارژيناتوم (9/15%)، هيالوما آسياتيكوم (0/69%)، ساير هيالوما (1/04%)، نمف هيالوما (38/67%) و يك عدد لارو (0/05%)، از جنس درماسنتور گونه مارژيناتوس (1/58%)، از جنس ريپيسفالوس دو گونه ريپيسفالوس بورسا (5/19%) و ريپيسفالوس سانگينوس (3/61%)، از جنس همافيزاليس3 گونه همافيزاليس سولكاتا (0/59%)، همافيزاليس پونكتتا (0/15%) و همافيزاليس كانسينا (0/05%) شناسايي گرديدند.
نتيجه گيري: با توجه به اين كه كنه هيالوما فون غالب منطقه بوده و اين جنس در انتقال انواع عوامل بيماريزا از جمله تب خونريزي دهنده كريمه كنگو، بابزيوز، تيلريوز، آناپلاسما و ... نقش مهمي را ايفا مي نمايد. لازم است مركز مديريت بيماريهاي واگير استان و اداره دامپزشكي با همكاري ساير ارگان ها تمهيدات لازم را جهت مبارزه با آنها انجام دهند.
چكيده لاتين :
Background and Aim: Ixodidae (hard ticks) are obligate blood-feeders of vertebrates with major
roles in transmission of pathogenic microorganisms including theileriosis, babesiosis and CCHF
virus, as well as relapsing fever, to domestic animals and humans. This study was conducted to
determine the distribution of ixodidae species, vectors of Crimean-Congo hemorrhagic
fever (CCHF), in the border areas in North West of Iran.
Materials and Methods: This was a descriptive cross-sectional study conducted in Ahar and
Kaliybar Counties, East Azarbaijan Province, Iran. Randomized cluster sampling was done in
villages in the forest and mountainous regions. Ticks were isolated by forceps from the animals,
kept in sampling tubes and transferred to the laboratory. Then the tick samples were identified
using taxonomical keys.
Results: A total of 2022 hard ticks were isolated from 1400 head of livestock (1000, 200, 180 and
20 head of sheep, goat, cow and buffalo, respectively). On the average, the infestation rate was
1.44 per head of cattle ─ 0.11% in goats, 0.32% in sheep, 0.90% in buffaloes, 9.25% cows. Out of
the ticks isolated, 498 (24.63%) were male, 741 (36.65%) were female and 782 (38.67%) nymph,
plus one larva. The ticks belonged to the lxodidae family, including four genera: Hyalomma
(88.82%, with the following three species: Hyalommaanatolicum (39.22%),
Hyalommamarginatum (9.15%) and Hyalommaasiaticum (0.69%)); Rhipicephalus (8.8%);
Dermasentor (1.58%); and Haemaphisalis (0.8%). The others identified were Hyalomma nymph
(38.67%), Hyalomma sp. (1.04%) and Hyalomma larva (0.05%), Rhipicephalus bursa (5.19%),
Rhipicephalussanguineus (3.61%), Dermasentor marinates(1.58%), Haemaphisalissulcata
(0.59%), and Haemaphisalispunctata (0.15%), as well as Haemaphisalisconcinae (0.05%).
Hyalommaanatolicum was the dominant species.
Conclusion: The dominant tick species in the regions studied was Hyalommaanatolicum, a tick
having a major role in transmission of many disease vectors including CCHF, ovin babesiosis,
theileriosis, anaplasmosis, ehrlichiosis, etc. It is essential that the provincial Contagious Disease
Center and Veterinary Department take appropriate action with the collaboration of other relevant
departments to combat the tick.
