توان گياه‌پالايي دو گونه خردل اتيوپي (Brassica carinata) و خردل هندي (Brassica juncea) در خاك آلوده به كادميوم

سابقه و هدف: فلزات سنگين از جمله مهم‌ترين آلاينده‌هاي محيط زيست به شمار مي‌آيند كه در چند دهه اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته‌اند. تجمع عناصر در خاك به‌ويژه در زمين‌هاي كشاورزي، امري تدريجي بوده و غلظت عناصر سنگين مي‌تواند به سطحي برسد كه امنيت غذايي انسان را تهديد كند. در ميان عناصر سنگين، كادميوم به‌ علت تحرك بالا در سيستم‌هاي بيولوژيك، سميت بالا، حلاليت زياد در آب و جذب سريع توسط سيستم ريشه‌اي بسياري از گونه‌هاي گياهي، يكي از خطرناك‌ترين عناصر سنگين است. در اين تحقيق رشد، انباشتگي و توان گياه‌پالايي كادميوم در دو گونه خردل اتيوپي و خردل هندي بررسي شده است. p مواد و روش‌ها: گياهان در خاك‌هاي‌ آلوده با غلظت‌هاي ۰، ۷۵ و ۱۵۰ ميلي‌گرم بر كيلوگرم كادميوم رشد كردند و پس از ۷ هفته كشت در گلخانه‌، براي سنجش برخي خصوصيات رشدي برداشت شدند. نتايج و بحث: نتايج پژوهش نشان داد كه تيمارهاي كادميوم بر صفات رشد و ميزان كلروفيل دو گياه اثر معني‌داري نداشت. هر دو گياه شاخص تحمل تنش بالايي را نسبت به فلز كادميوم نشان دادند. با افزايش آلودگي فلز در خاك، غلظت كادميوم در ريشه و بخش هوايي هر دو گياه خردل اتيوپي و خردل هندي به‌طور معني‌داري افزايش يافت. فاكتور انتقال گياه خردل هندي حدوداً ۷۰٪ بيشتر از خردل اتيوپي em /em بوده است و بيشترين ميزان فاكتور انتقال در تيمار ۷۵ ميلي‌گرم بر كيلوگرم كادميوم در گياه خردل هندي مشاهده شد. نتيجه‌گيري: مقايسه دو گياه خردل اتيوپي و خردل هندي نشان مي‌دهد كه هر دو گونه قادر به تحمل و تجمع كادميوم بوده، ولي فاكتور انتقال و ميزان جذب و تجمع كادميوم در گياه خردل هندي بيشتر از خردل اتيوپي بوده است، درنتيجه به نظر مي‌رسد گياه خردل هندي عملكرد بهتري براي استفاده در فرايند گياه‌پالايي كادميوم داشته باشد.